1 Goude ma oe ganet Jezuz a Betleem Juda, en amzer ar roue Herodez [2], e teuas Majed euz bro ar Zao-Heol da Jeruzalem.
2 Lavared e reent :
— « E peleh ema ar roue a zo ganet d’ar Juzevien ? Rag gwelet on-eus e steredenn e bro ar Zao-Heol, ha deuet om d’e adori ».
3 O kleved kement-se, e oe strafuillet ar roue Herodez ha gantañ kêr Jeruzalem a-béz.
4 O veza bodet an oll veleien-vraz ha skribed ar bobl, e houlennas outo e peleh e tlee ar Hrist dond er béd. Respont e rejont dezañ :
5 — « E Betleem Juda, rag evel-henn eo skrivet gand ar profet : 6 « Ha te, Betleem, douar Juda, n’out ket an disterra e-touez kêriou braz Juda, rag ahanout e teuio an hini a vo pastor va ’fobl Israël ».
7 Neuze, Herodez a halvas ar Vajed dre guz, evid gouzoud mad diouto, pe-da-vare e oe en em ziskouezet dezo ar steredenn. 8 O has a reas da Vetleem en eur lavared dezo :
— « It, ha grit enklask piz diwar-benn ar bugel, ha pa vo bet kavet ganeoh, digasit kelou din, evid ma ’z in, me ive, da stoui dirazañ ».
9 Goude beza selaouet ar roue, ez eas ar Vajed en hent. Setu ma’z ee en o-raog ar steredenn o-doa gwelet er Zao-Heol. Chom a reas a-zav, a-uz d’al leh m’edo ar bugel.
10 O weled ar steredenn, e oent karget euz ar vrasa levenez. 11 En eur vond en ti e weljont ar bugel gand Mari e vamm. Stoui a rejont dirazañ gand doujañs ha digoret ganto o houfrouigou e kinnigont dezañ aour, ezañs ha mir.
12 Goudeze, aliet dre o housk da jom hep distrei da gavoud Herodez, e kemerjont eun hent all evid distrei d’o bro.
3 Goude ma oent eet kuit, setu m’en em ziskouezas eun êl d’an Aotrou da Jozef, dre e gousk, hag e lavaras dezañ :
— « Sav, kemer ar bugel hag e vamm ha teh da Vro Ejipt, hag e chomi eno beteg ma lavarin dit, rag Herodez a zo war-nes klask ar hrouadur, evid e lakaad d’ar maro ».
14 Sevel a reas, kemered gantañ ar bugel hag e vamm e-kreiz an noz, hag eh en em dennas en Ejipt. 15 Chom a reas eno beteg maro Herodez, evid ma teufe da wir komzou Doue, lavaret gand ar brofeted :
15 « Euz an Ejipt em-eus galvet va mab ».
16 Neuze, o weled e oa bet touellet gand ar Vajed, ez eas Herodez e kounnar ruz, hag e roas urz da laza an oll vugale a oa en tu-mañ da zaou vloaz, hervez ar mare ma oa bet roet dezañ da anaoud gand ar Vajed. 17 Neuze e teuas da wir ar pez e-noa lavaret ar profet Jeremias :
18 « Eur vouez a zo bet klevet e Rama,
« gouelvan hag hir glemmadenn :
« Rachel eo a zo o leñva d’he bugale,
« Ha ne ’fell ket dezi beza frealzet
« pa n’eus mui anezo ».
19 Goude maro Herodez, setu m’en em ziskouezas eun êl d’an Aotrou da Jozef, dre e gousk, en Ejipt, hag e lavaras dezañ :
20 — « Sav ! Kemer ganit ar bugel hag e vamm, ha kee da Vro-Israel, rag maro int ar re a glaske lemel e vuez digand ar bugel ».
21 Sevel a reas Jozef, kemer gantañ ar bugel hag e vamm, ha dond en-dro da Vro-Israel.
22 Med o kleved edo Arkelaüz roue Bro-Israel e plas Herodez, e dad, e savas aon gantañ da vond di. Alïet dre e gousk, eh en em dennas e korn-bro Galilea.
23 Hag e teuas da jom en eur gêr anvet Nazared, evid ma teufe da wir ar pez a oa bet lavaret : « Nazarean a vo greet anezañ ».
1 En amzer-ze e tigouez Yann-Vadezour ; o prezeg edo e goueleh Bro-Juda.
2 — « Cheñchit buez emezañ, rag war-nes digouezoud ema Rouantèlèz Doue.
3 Anezañ eo e-noa komzet ar profet Izaiaz pa lavare :
« Eur vouez a gri er goueleh,
« Kempennit an hent d’an Aotrou,
« Eunit dezañ e wenojennou ».
4 Yann a zouge eur wiskamañt greet gand reun kañval, hag eur gouriz ler en-dro d’e groaz-léz. Killeien-raden ha mél gouez a oa e vevañs. 5 Dond a ree davetañ tud Jeruzalem, Bro-Judea ha tro-war-dro ar Jordan, 6 hag e vezent badezet gantañ er ster Jordan en eur anzao o ’fehejou.
7 O weled kalz Farizianed ha Saduseaned [4] o tond da veza badezet, e lavaras dezo :
— « Gouenn naered, piou e-neus roet deoh ar zoñj da dehed araog ar gounnar a zo o tond ? 8 Diskouezit ’ta dre hoh oberou eo gwirion ho keuz. 9 N’it ket da lavared ennoh hoh unan : « Abraham eo on tad ». Rag, m’hel lavar deoh, e hell Doue euz ar vein-mañ sevel bugale da Abraham. 10 Ema dija ar vouhal gand gwriziou ar gwez. Kement gwezenn ne daol ket frouez mad a vo trohet ha stlapet en tan.
11 « Me ho padez en dour evid ma teufeh da jeñch buez, med an hini a zo o tond war va lerh a zo galloudusoh egedon ha n’on ket din da denna dezañ e voutou. Eñ eo ho padezo er Spered-Santel hag en tan.
12 « Ar bal-wenta a zo en e zaouarn, skuba ’ray al leur hag ar greun a vo dastumet er hrignol. Ar pell a-vad a vo taolet en tan ha ne varv ket ».
13 Neuze e teuas Jezuz euz Bro-Halilea beteg ar Jordan, da gavoud Yann, evid beza badezet gantañ.
14 Yann avad ne felle ket dezañ e vadezi.
— « Me eo, emezañ, a dle beza badezet ganit; ha Te a zeu davedon ! »
15 Jezuz a respontas dezañ :
— « Gra e-giz ma lavaran dit, rag evel-se eo on-eus da gas pep justis da benn » [5].
Neuze e plég Yann d’e vennoz.
16 Kerkent ha badezet e teuas Jezuz er-mêz euz an dour hag an neñvou a zigoras. Gweled a ra Spered Doue o tiskenn evel eur goulm hag o chom warnañ. 17 Eur vouez deuet euz an neñv a lavaras :
— « Hemañ eo va Mab muia karet, a zo va dudi ».
1 Neuze e kasas ar Spered-Santel Jezuz d’ar goueleh [6] evid beza tentet gand an droug-spered.
2 E-pad daou-ugent devez ha daou-ugent nozvez e chomas war yun.
3 Ha pa deuas naon dezañ e tosteas outañ an toueller :
— « Mar d-out Mab Doue, emezañ, gra d’ar vein-mañ trei e bara ».
4 Jezuz a respontas :
— « Skrivet eo, n’eo ket gand bara hepkén e vez maget an dén, med gand pep gér deuet euz genou Doue ».
5 Goudeze e kasas an droug-spered anezañ d’ar gêr zantel hag e savas anezañ war lein uhella an templ.
6 — « Mar d-out Mab Doue, emezañ, en em daol d’an traon rag skrivet eo : Doue e roio urz d’e êlez evidout. Da zougenn a raint en o daouarn gand aon na stokfe da droad ouz ar vein ».
7 — « Skrivet eo ive, eme Jezuz : Ne denti ket an Aotrou da Zoue ».
8 An droug-spered a gasas anezañ c’hoaz war eur menez uhel-uhel. Diskouez a reas dezañ oll rouanteleziou an douar gand o oll vadou :
9 — « Kement-se, emezañ, a roin dit, ma kouezez e-harz va zreid evid va adori ».
Jezuz a respontas dezañ neuze :
10 — « Kerz kuit Satan, rag skrivet eo: An Aotrou da Zoue a adori, dezañ hepkén doujañs a renti ».
11 An droug-spered a lezas neuze Jezuz, hag e tosteas Elez outañ evid e zervicha.
12 Pa glevas Jezuz e oa bet laket Yann er prizon, e tistroas da Vro-Halilea.
13 Dilezel a reas Nazared evid dond da jom da Gafarnaom, war ribl ar mor, war harzou Zabulon ha Neftalia.
14 Evel-se e teue da wir komzou ar profet Izaiaz :
15 « Douar Zabulon ha douar Neftalia,
« An hent a gas d’ar mor en tu all d’ar Jordan,
« Galilea ar bayaned, 16 o-deus gwelet
« eur sklêrijenn lugernuz;
« war ar re a oa e bro deñval ar maro,
« eur sklêrijenn a zo paret ».
17 Jezuz a stagas da brezeg evel-henn :
— « Cheñchit buez, rag tost eo Rouantèlèz Doue ».
18 O tremen ’héd ar Mor-Galilea e welas daou vreur: Simon, lesanvet Pèr, hag Andre e vreur o taoler o rouejou er mor, rag pesketerien e oant. 19 Jezuz a lavaras dezo :
— « Deuit d’am heul ha me ’ray ahanoh pesketerien tud ».
20 Raktal e tilezjont o rouejou hag ez ejont d’e heul. 21 Pelloh e welas daou vreur all : Jakez, mab da Zebede ha Yann e vreur, en o bag, gand Zebede o zad, o kempenn o rouejou.
22 Gelver a reas anezo, ha kerkent e tilezjont o bag hag o rouejou hag ez ejont d’e heul.
23 Tremen a reas dre Vro-Halilea, en eur brezeg er zinagogou, oh embann kelou mad ar Rouantèlèz, hag o rei ar pare d’ar re a oa taget gand ar hleñved pe ar zempladurez.
24 Ar vrud anezañ a redas dre ar Siri a-béz, hag e oe digaset dezañ an oll dud gwasket gand a bep seurt kleñvejou pe boaniou : dalhet gand an droug-spered, loarieg, seizet. O ’farea ’reas.
25 Eur bern tud a yee d’e heul, deuet euz Bro-Halilea hag euz an Degkêr, euz Jeruzalem, euz Bro-Judea hag euz ar vro en tu all d’ar Jordan.
1 O weled kemend-all a dud, e pignas Jezuz ouz tor ar | menez ; mond a reas da azeza, hag e tosteas outañ e ziskibien.
2 Staga ’reas da gelenn anezo o lavared kement-mañ.
3 « Eüruz ar re ’zo paour a galon, rag dezo eo Rouantèlèz Doue [8].
4 « Eüruz ar re a zo leun a zouster, rag an douar a vo o lod.
5 « Eüruz ar re o-deus da ouela, rag frealzet e vezint.
6 « Eüruz ar re o-deus naon ha sehed euz ar justis, rag o gwalh a vo roet dezo.
7 « Euruz ar re a zo trugarezuz, rag d’o zro e kavint trugarez.
8 « Eüruz ar re a zo glan a galon rag int a welo Doue.
9 « Eüruz ar re a labour evid ar peoh, rag anvet e vezint bugale da Zoue.
10 « Eüruz ar re o-deus da houzañv ablamour d’ar justis, rag dezo eo Rouantèlèz Doue.
11 « Eüruz oh-c’hwi pa daol an dud dismegañs warnoh, pa reont brezel deoh, pa lavaront e gaou a bep seurt droug eneb deoh ablamour din-me :
12 « Bezit laouen ha tridit gand ar joa, rag digoll kaer ho-peus da gaoud en neñvou, rag evel-se eo o-deus heskinet ar brofeted a zo bet en ho-raog.
13 « C’hwi a zo holen an douar. Med ma teu an holen da goll e vlaz, gand petra e vo roet dezañ e zaour ? N’eo mui mad da netra, nemed da veza taolet er-mêz ha breset gand an treid.
14 « C’hwi a zo sklêrijenn ar béd. Eur gêr savet war gern eur menez ne hell ket beza kuzet.
15 « Ne vez ket enaouet eur goulou evid beza lakeet dindan eur bouezell. Lakeet e vez war eur hantolor hag e skéd neuze da rei sklêrijenn d’ar re oll a zo en ti.
16 « Evel-se, ra skedo ho sklêrijenn dirag an dud, hag o weled ar vad a rit e rento ar re-mañ gloar da Zoue ».
17 — « N’it ket da gredi e vefen deuet da ziskar al Lezenn hag ar Brofeted [9], n’on ket deuet d’o diskar med d’o feurechui.
18 « Rag e gwirionez m’hel lavar deoh, keid ha ma pado an neñv hag an douar, na pik, na lizerenn ne vo lamet kuit euz al Lezenn, ken na vo sevenet pep tra.
19 « An hini a dorro unan euz an disterra gourhemennou, hag a zougo ar re all da ober kemend-all, a vo laket e-touez ar re zisterra e Rouantèlèz Doue. Med an hini a heuill anezo hag a zoug ar re all d’o heulia, hennez a vo laket uhel e Rouantèlèz Doue.
20 « M’hel lavar deoh, ma n’eo ket brasoh ho justis eged hini ar Farizianed hag ar Skribed, ne antreoh ket e Rouantèlèz Doue.
21 « Klevet ho-peus ez eus bet lavaret d’on tud koz : Ne lazi ket ; an hini a lazo e-no da respont dirag al lezvarn.
22 « Mad, m’hel lavar deoh, an neb en em lakay e kounnar a-eneb d’e vreur a yelo dirag ar barner. An hini a lavaro gwall gomzou d’e vreur, a yelo dirag ar Huzul-Braz. Kement hini a lavaro malloz d’e vreur a yelo d’an tan goude e varo.
23 « Pa vezi o vond da gas eur prov d’an aoter, ma teu da zoñj dit e-neus da vreur eun dra bennag a-eneb dit, 24 lez aze da brov, ha kee da genta d’en em gleved gantañ. Goudeze, deus da rei da brov.
25 « Pa ’z ez d’al lezvarn gand da enebour, hast buan en em gleved gantañ, e-pad ma vezi gantañ oh ober hent, gand aon da veza laket gantañ etre douarn ar barner, a lakaio krog ennout, ha da veza taolet er prizon.
26 « M’hel lavar dit, ne zeui ket er-mêz a-raog beza paeet ar gwenneg diweza.
27 « Klevet ho-peus ez eus bet lavaret d’on Tadou: Na rit ket avoultriaj, 28 med me a lavar deoh : an neb a daol sellou a hoant war eur vaouez, e-neus dija greet ganti ar pehed en e galon.
29 « Ma ra dit da lagad dehou koueza er pehed, tenn anezañ ha taol anezañ pell diouzit. Gwelloh eo dit koll eul lagad pe unan euz da izili, eged na ve kastizet da gorv a-béz e-pad an oll amzer.
30 « Ma ra da zorn dehou dit koueza er pehed, troh anezañ, ha stlap anezañ pell diouzit. Gwelloh eo dit koll unan euz da izili, eged na ve kastizet da gorv a-béz e-pad an oll amzer.
31 « Lavaret ez eus bet ive : An hini a gas kuit e wrég a dle rei dezi eur skrid a zilez. 32 Med me ’lavar deoh : An neb a gas kuit e wrég, nemed ha serh 29#sdendnote10sym » name= »sdendnote10anc »>[10] e vije, a boulz anezi d’an avoultriaj. Hag an neb a zimez d’eur vaouez dilezet a zo avoultrer.
33 « Klevet ho-peus ez eus bet lavaret d’on Tadou : Ne ri ket touadennou faoz ; gra ar pez az-peus prometet da Zoue. 34 Med me ’lavar deoh chom hep toui e doare e-béd, na dre an neñv a zo tron Doue, 35 na dre Jeruzalem a zo kêr ar Roue braz.
36 « Na dou ket kennebeud war da benn da unan, n’az-peus ket an disterra galloud war da vleo da zigas anezo gwenn pe zu.
37 « Lavarit hepkén : Ya, mar d-eo ya ! Nann, mar d-eo nann ! Ar pez a lavarer ouspenn a zeu a-berz an droug-spered.
38 « Gouzoud a rit e veze lavaret : Lagad evid lagad, dant evid dant.
39 Me ’lavar deoh chom heb enebi ouz an dén fallagr ; er hontrol, tro da jod kleiz ouz an hini a sko ganit war da jod dehou.
40 « Ma fell dezañ ober prosez dit evid kaoud da zae, lez gantañ ive da vantell. 41 Ma teu unan bennag da ober dit mond gantañ e-pad eun hanter leo, chom gantañ e-pad eul leo penn-da-benn.
42 « Ro d’an neb a houlenn. Na dro ket kein d’an hini a houlenn diganit presta dezañ.
43 « Klevet ho-peus e veze lavaret : Karit ho nesa ha kasait hoh enebour. 44 Med me ’lavar deoh : Karit hoh enebourien, pedit evid ar re ho-peus da houzañv ganto, 45 evid beza evel-se gwir vugale d’ho Tad euz an neñv, Eñ hag a ra d’e heol para war an dud fall koulz ha war ar re vad, ha d’ar glao koueza war an dud a zo santel koulz ha war ar re n’int ket.
46 « M’ho-peus karantez evid ar re ho kar, peseurt digoll a hellfeh da hortoz ? 47 Ma ne zaludit nemed ho preudeur, petra a zisheñvel a rit ? Ar bayaned zokén a ra kemend-all. 48 Ra vo parfet ho madèlèz evel m’eo parfet ho Tad hag a zo en neñv ».
1 « Diwallit da ober hoh oberou mad dirag an dud evid beza gwelet ganto, pe n’ho-pezo digoll e-béd digand ho Tad hag a zo en neñv.
2 « Neuze eta, pa rit aluzenn, na zonit ket ar horn-boud dirazoh, evel ma ra ar re a vez er zinagogou ha war ar ruiou, o klask sellou an dud evid beza meulet ganto. E gwirionez m’hel lavar deoh, bez’ o-deus dija o ’fae.
3 « Med c’hwi, pa rit aluzenn, ra jomo ho torn kleiz hep gouzoud petra ’ra ho torn dehou, 4 hag evelse e chomo kuzet hoh aluzenn, hag ho Tad a wél pep tra guzet henn talvezo deoh ».
5 « Pa vezit o pedi ive, na rit ket evel ar bilpouzed, a gar ober o ’fedennou en o-zav er zinagogou ha war ar plasennou, evid beza gwelet gand an dud. E gwirionez m’hel lavar deoh, bez’ o-deus dija o ’fae.
6 « C’hwi, pa bedit, it en ho kambr, serrit an nor warnoh, ha pedit ho Tad hag a zo aze el leh kuz. Ho Tad hag a wél pep tra guzet henn talvezo deoh.
7 « Pa vezit o pedi, na randonit ket evel ar bayaned, a gréd dezo eo dre ’forz komzou e vezint selaouet. 8 Na rit ket eta eveldo. Ho Tad a oar euz petra ho-peus ezomm, a-raog m’ho-pefe greet ho koulenn ».
9 « C’hwi eta a bedo evel-henn :
« On Tad hag a zo en neñv,
« Ra vo santelleet da ano,
10 « Ra zeuio da Rouantèlèz,
« Ra vo greet da volontez war an douar evel en neñv.
11 « Ro deom hirio or bara pemdezieg.
12 « Pardon deom or pehejou,
evel ma pardonom d’ar re o-deus manket ouzom.
13 « Mir ouzom da goueza e tentadur,
« Med on diwall diouz an droug.
14 « Rag ma pardonit d’an dud o mankou, ho Tad euz an neñv a bardono deoh ive. 15 Med, ma ne bardonit ket d’an dud, ho Tad kennebeud ne bardono ket deoh ho pehejou ».
16 « Ha pa rit yun, na vezit ket evel ar bilpouzed a ziskouez o ’fennou distruj, evid ma vo sklêr d’an dud e reont yun. E gwirionez m’hel lavar deoh, bez’ o-deus bet dija o ’fae.
17 « C’hwi, pa rit yun, taolit louzou c’hwez-vad war ho penn ha gwalhit ho pizach. 18 Evel-se ne vo ket anavezet gand dén e-béd emaoh o yun, nemed gand ho Tad a zo e pep leh kuz, hag ho Tad hag a wél pep tra guzet henn talvezo deoh ».
19 « Na zastumit ket deoh teñzoriou war an douar, el leh ma teu ar preñved hag an tartouzed a-benn euz pep tra, el leh ma teu al laeron da doulla ar mogeriou ha da skrapa ganto.
20 « Med dastumit teñzoriou en neñv, el leh ne ra droug na tartouzed na preñved, el leh ne zeu ket al laeron da doulla ha da skrapa ganto. 21 Rag el leh m’ema ho teñzor ema ive ho kalon.
22 « Lamp ar horv eo al lagad. Mar d-eo sklêr da lagad, da gorv a-béz a vo er sklêrijenn » !
23 Med mar d-eo klañv da lagad, da gorv a-béz a vo en deñvalijenn. Neuze’ta mar d-eo teñvalijenn ar sklêrijenn a zo ennout, pebez teñvalijenn !
24 Ne hell dén servicha daou vestr ; pe e-no kasoni ouz unan ha karantez ouz egile, pe e karo unan hag e tisprijo egile. N’hellit ket servicha Doue hag an arhant.
25 « Setu perag e lavaran deoh : « Na vezit ket enkrezet gand ho puez, o klask gouzoud petra ho-po da zebri ha penaoz e vezoh gwisket ; daoust ha ne dalv ket ar vuez muioh eged ar boued, hag ar horv hirroh eged an dillad ?
26 « Sellit ouz al laboused a nij a-zioh ho penn. N’ouzont nag hada na medi, na dastum er grignoliou, koulskoude e vezont maget gand ho Tad euz an neñv. Daoust ha ne dalvezit ket muioh egeto ?
27 « Pehini ahanoh a hell dre e nerz e-unan, astenn e vuez euz eun ilinad hepkén ?
28 « Ha perag beza nehet diwar-benn ho tillad ? Sellit penaoz e kresk lili ar mêziou, n’ouzont na labourad na neza.
29 Ha me ’lavar deoh, ar Roue Salomon e-unan, e-kreiz e hloar, n’oa ket gwisket ken kaer hag hini pe hini anezo.
30 « Ma teu eta Doue da wiska ken kaer yeot ar mêziou, a zo beo hirio hag a vo taolet en tan warhoaz, pegement muioh ne ray ket evidoh, tud laosk en ho feiz.
31 « Bezit eta dineh ha na lavarit ket : petra on-devezo da zebri, petra on-devezo da eva ? Gand petra e vezim gwisket ? 32 « An oll draou-ze ema ar bayaned war glask anezo, heb ehan. Goûd a oar mad ho Tad euz an neñv ho-peus ezomm euz an oll draou-se.
33 « Klaskit da genta Rouantèlèz an neñv hag e zantèlèz, hag an oll draou-ze a vo roet deoh war ar marhad.
34 « Na vezit ket nehet gand an deiz a warhoaz. An deiz da zond a gemero preder gantañ e-unan. Da bep devez eo a-walh e lod a boan ».
1 « Na varnit ket ha ne vezoh ket barnet. 2 Rag en doare ma varnoh e vezoh barnet, ha gand ar muzul ho-po muzuliet gantañ e vo muzuliet deoh ive.
3 « Petra ez-peus da zelled ouz ar blouzenn a zo e lagad da vreur ? Hag an treust a zo en da lagad da unan ne welez ket ? 4 Ha penaoz lavared d’az preur : Va lez da denna ar blouzenn a zo en da lagad, pa ’z eus eun treust en da hini ?
5 « Dén faoz ’zo ahanout ! Tenn da genta an treust a zo en da lagad, ha neuze e weli sklêr evid tenna ar blouzenn euz lagad da vreur.
6 « Na roit ket d’ar chas ar pez a zo sakr, ha na daolit ket perlez d’ar moh gand aon na zeufent d’o bresa ha da zistrei ouzoh d’ho trailla.
7 « Goulennit hag e vo roet deoh ; klaskit hag e kavoh ; skoit hag e vo digoret deoh :
8 Rag an neb a houlenn a reseo, an neb a glask a gav, hag an neb a sko war an nor a vez digoret dezañ.
9 « Piou ahanoh, ma houlenn e vab bara digantañ, a roio dezañ eur mên ? 10 Pe ma houlenn eur pesk, a roio dezañ eun naer ? 11 Neuze ’ta, pegwir, c’hwi.tud fallagr ahanoh, a oar rei traou mad d’ho pugale, pegement muioh e roio ho Tad euz an neñv traou mad d’ar re a houlenn digantañ.
12 « Setu eta, grit d’ar re all kement ho-peus c’hoant a rafent evidoh, rag aze ema al Lezenn hag ar Brofeted ».
13 « Antreit dre an nor striz, rag frank ha ledan eo an hent a gas da goll ; niveruz eo an dud a gemer an hent-se. 14 Rag eñk eo an nor, ha striz an hent a gas d’ar vuez, ha rouez eo ar re a gav anezañ.
15 « Diwallit ouz ar ’falz-profeted, a zeu davedoh gwisket evel deñved, med a zo bleizi kriz anezo en diabarz. 16 Diouz o frouez eh anavezoh anezo : daoust hag e vez kutuillet rezin war spern ha fiez war an askol ?
17 Kement gwezenn vad a ro frouez mad, ha kement gwezenn ’fall a ro frouez fall. 18 Ne hell ket eur wezenn vad dougenn frouez fall, nag eur wezenn ’fall dougenn frouez mad. 19 Kement gwezenn ha na zoug ket frouez mad e vez trohet ha taolet en tan. 20 Diouz o ’frouez eta eh anavezoh anezo ».
21 « N’eo ket o lavared din : « Aotrou ! Aotrou ! » eo ez eer e Rouantèlèz an neñv, med oh ober bolontez va Zad a zo en neñv.
22 « Kalz a lavaro din en deiz-se [11] : « Aotrou ! Aotrou ! daoust ha n’eo ket en da ano eo on-eus komzet ? ha n’eo ket en da ano eo on-eus argaset an droug-spered ? ha n’eo ket en da ano eo on-eus greet burzudou ? »
23 « Neuze e respontin dezo : « N’am-eus biskoaz hoh anavezet. It pell diouzin, c’hwi hag a ra an droug.
24 Evel-se eo heñvel an hini a zelaou va homzou hag a heuill anezo, ouz eun dén a skiant vad savet ti gantañ war ar garreg. 25 Ar glao a zo kouezet, an dour-beuz a zo dirollet, an aveliou o-deus c’hwezet gand kounnar war an ti. N’eo ket kouezet en e boull, diazezet ma oa war ar roh.
26 « Med an dén a zelaou va homzou, ha na zent ket outo, a zo heñvel ouz eun dén diskiant e-neus savet e di war an trêz. 27 Ar glao a zo kouezet, ar pil-dour a zo deuet, an aveliou a zo savet hag o-deus c’hwezet war an ti. Koueza ’ra en e boull hag e koll an dén pep tra ».
28 P’e-noa Jezuz echuet gand ar homzou-ze, e oe skoet an dud gand e gelennadurez. 29 Rag o helenn a ree evel dén hag e-neus beli ha n’eo ket evel ar skribed.
1 P’edo o tiskenn diwar ar menez, ez eas d’e heul eur bobl vraz a dud. 2 Ha setu eun dén lor, o veza tosteet, a stouas dirazañ en eur lavared :
— « Aotrou, ma karez e hellez va farea ».
3 Jezuz, oh astenn e zorn, a douchas outañ hag a lavaras :
— « Me a ’fell din, bez pareet ».
Ha kerkent e oe pareet euz al lorgnez.
4 Hag e lavaras Jezuz dezañ :
— « Taol evez na lavarfes netra da zen, med kee d’en em ziskouez d’ar beteg, ha kinnig ar prov gourhemennet gand Moizez, ma talvezo kement-se evito da gréd. [12].
5 O veza m’edo Jezuz oh antreal e Kafarnaom, e teuas davetañ eur hantener hag a reas outañ ar bedenn-mañ :
6 — « Aotrou, va zervicher a zo war e wele, em zi, seizet e izili, ha diwaska ’ra poaniou kriz ».
7 Jezuz a lavaras dezañ :
— « Mond a rin hag e parein anezañ ».
8 Ar hantener a respontas :
— « Aotrou, n’on ket din e teufes em zi, med lavar eur gér hepkén hag e vo pare va zervicher. 9 Rag me a zo dindan galloud ar re all hag am-eus soudarded dindannon, hag e lavaran da unan mond hag ez a, da unan all dond hag e teu, d’am zervicher ober an dra-mañ, hag e ra ».
10 O kleved kement-se, e oe estlammet Jezuz hag e lavaras d’ar re a oa ouz e heul :
— « E gwirionez, m’hel lavar deoh, n’em-eus ket kavet eur seurt feiz e Bro-Israel, 11 ha lavared a ran deoh e teuio kalz tud euz ar Zao-Heol, hag euz ar Huz-Heol, hag a gemero plas ouz taol gand Abraham, Izaag ha Jakob, e Rouantèlèz Doue, 12 e-keid ha ma vo bugale ar Rouantèlèz taolet er-mêz, en deñvalijenn ; eno e vo daelou ha skrignadeg dent ».
13 Neuze e lavaras Jezuz d’ar hantener :
— « Kee ha ra vo greet dit hervez da ’feiz ».
D’an eur-ze, end-eun, e oe pareet ar zervicher.
14 Jezuz a zeuas neuze da di Bèr, hag a gavas mamm-gaer hemañ, war he gwele, gand an derzienn. 15 Touch a reas ouz he dorn, hag ez eas an derzienn diouti. Sevel a reas raktal hag e serviche anezo.
16 Deuet an abardaez-noz e oe digaset dezañ kalz tud hag a oa dindan galloud an droug-spered. Kas a reas ar sperejou kuit gand eur gér hag e pareas an oll glañvourien, 17 evid ma teufe da wir komz ar profet Izaiaz : « Kemeret e-neus warnañ e-unan or zempladurez, ha sammet or hleñvejou ».
18 O weled eun niver braz a dud en-dro dezañ, e roas Jezuz urz da vond en tu all d’al lenn.
19 Eur skrib a dosteas hag a lavaras dezañ :
— « Mestr, heulia ’rin ahanout n’eus forz da beteh ez i ».
20 Ha Jezuz da respont dezañ :
— « Al lern o-deus o zoullou, ha laboused an neñv o neiziou, Mab an Dén [13] a-vad n’e-neus leh e-béd da harpa e benn ».
21 Unan euz e ziskibien a lavaras dezañ :
— « Aotrou, va lez da vond da interri va zad ».
22 Med Jezuz dezañ :
— « Deus d’am heul, ha lez ar re varo da interri ar re varo ».
23 Pignad a reas er vag hag an diskibien d’e heul. 24 Ha setu ma tirollas war ar mor eur gwall daol-amzer ken na oe ar vag dare da veza goloet gand an tarziou [14]. Eñ a-vad a oa kousket.25 int-i a dosteas outañ hag e zihunas en eur lavared :
— « Mestr, deus d’or zikour, emaom o vond da goll ».
26 Lavared a reas dezo :
— « Perag ho-peus aon, tud laosk en ho feiz ? »
Neuze, en e-zav, e hourdrouzas an aveliou hag ar mor hag e teuas kalmijenn vraz. 27 An dud estlammet a lavare :
— « Peseurt dén eo hemañ ma sent outañ an aveliou hag ar mor zokén ! ».
28 Pa oe digouezet en tu all d’al lenn, e Bro-Hadara, e teuas en arbenn dezañ daou zen dalhet gand an droug-sperejou, o tond er-mêz euz ar beziou. Ken kriz e oant ma ne helle dén tremen dre an hent-se. 29 Setu int-i da grial :
— « Petra ’glaskez ouzom, Mab Doue, daoust ha deuet out amañ evid or bourrevia a-raog ar poent ? »
30 Hogen, nepell ahano e oa eur vandenn vraz a voh o peuri, 31 hag an droug-sperejou a aspede Jezuz en eur lavared :
— « Ma teuez da gas ahanom kuit, gra deom mond er vandenn voh-se ».
32— « Kit, emezañ dezo ».
Hag int-i ha mond er-mêz hag antreal er moh. Ha setu ar vandenn voh a-béz en em daolas el lenn diwar an tornaod hag e oent beuzet er mor.
33 Ar vesaerien e dehas kuit. Emgavet e kêr e rojont da anaoud pep tra ha kement a oa c’hoarvezet gand an daou zen a oa e dalh an droug-sperejou.
34 Ha setu oll dud Kêr ha mond en arbenn da Jezuz. Kerkent ha beza e welet e lavarjont dezañ mond kuit diwar o douar.
1 Jezuz a bignas er vag, a dreuzas en-dro al lenn, hag a zeuas d’ar gêr [15]. 2 Digaset e oe dezañ eun dén seizet astennet war eur gwele. O weled o ’feiz e lavaras Jezuz d’an dén seizet :
— « Bez fiziañs, va mab, pardonet eo dit da behejou ».
3 Lod euz ar skribed a lavaras enno o-unan :
— « Blasfemi a ra an dén-se ! »
4 — « Jezuz hag a ouie ar pez a zoñjent a lavaras :
— « Perag ar zoñjou fall-se en ho kalonou ? 5 Petra eo an êsa : Lavared : Pardonet eo dit da behejou, pe lavared : sav ha kerz ! Mad ! evid ma ouezoh e-neus Mab an Dén, war an douar, galloud da bardoni ar pehejou : 6 Sav ! emezañ neuze d’an dén seizet, kemer da wele, ha kee d’ar gêr ».
7 An dén a zavas hag a yeas d’ar gêr. 8 O weled kemend-all, an dud a grogas spont enno hag a rentas gloar da Zoue e-neus roet eur seurt galloud d’an dud.
9 Hag ahano, en eur dremen, e welas Jezuz eun dén anvet Maze, azezet ouz bureo, ar maltoutéréz [16], hag e lavaras dezañ :
— « Deus d’am heul ».
An dén a zavas hag a yeas d’e heul.
10 E-pad m’edo ouz taol, en ti, e teuas kalz publikaned ha peherien da gemered plas gantañ hag e ziskibien. 11 O weled kement-se e lavaras ar Farizianed d’an diskibien :
— « Penaoz eta e hell ho Mestr debri gand Publikaned ha peherien ? »
12 Jezuz a glevas hag a respontas :
— « N’eo ket an dud yah eo o-deus ezomm medisin, med ar re glañv. 13 It da zeski petra ’dalv ar homzou-mañ : « N’eo ket provou eo a glaskan, med karantez ». N’on ket deuet da helver an dud just [17] med ar beherien ».
14 Neuze e teuas diskibien Yann d’e gavoud ha da lavared dezañ :
— « Perag ’ta, en-dra ma yunom, ni hag ar Farizianed, ne yun ket da ziskibien-te ?
15 — « Ha Jezuz respont dezo :
— « Daoust hag an dud pedet d’an eured a hell beza e kañv e-keid ha m’ema ganto an dén-nevez ? Med dond a ray eur mare hag e vo lamet diganto ar pried, ha neuze eo e yunint.
16 « Dén e-béd ne gemer eur peñsel nevez da lakad war eur pez dillad koz ; rag an tamm nevez a zach war an tamm dillad koz ha ne vo nemed brasoh a ze ar rogadenn.
17 « Ne vez ket laket gwin nevez e sehier-lèr koz, a-hend-all e tarz ar zehier-lèr hag e vez skuillet ar gwin ha kollet ar zehier-lèr. Er hontrol, laket e vez ar gwin nevez e sehier-lèr nevez [18], hag e vez mired evel-se an eil hag egile ».
18 P’edo Jezuz o komz evel-se, e tosteas outañ eun dén a renk uhel, hag en eur stoui dirazañ e lavaras dezañ :
— « Va merh a zo o paouez mervel, med deus da astenn da zorn warni hag e vevo ».
19 Jezuz a zavas hag a yeas d’e heul gand e ziskibien. 20 Ha setu eur vaouez, klañv gand ar holl-gwad abaoe daouzeg vloaz, a dosteas a-drenv dezañ, hag a douchas ouz bevenn e vantell. 21 Lavared a ree enni he-unan : Ma teuan a-benn, netra nemed da douch ouz e vantell, e vezin saveteet.
22 Med Jezuz o tistrei hag ouz he gweled a lavaras.
— « Bez fiziañs, va merh, da feiz he-deus da zaveteet ».
Ha kerkent e oe saveteet ar vaouez.
23 Pa zigouezas Jezuz e ti an dén a reñk uhel, o weled ar ’fleüterien hag an dud, difred ganto [19], e lavaras dezo :
24— « It er-mêz ! N’eo ket maro ar plahig ; kousket eo ».
Hag e reent goap anezañ. 25 Pa oe laket an dud er-mêz, eh antreas. Kregi a reas e dorn ar plahig hag houmañ a zihunas.
26 Dre ar vro a-béz e redas ar vrud a gement-se
27 O veza m’edo Jezuz o vond gand e hent, e teuas war e lerh daou zen dall en eur grial :
— « Bez truez ouzom, Mab David ! »
28 Pa oe eet Jezuz en ti, e tosteas an daou zen dall outañ hag e lavaras Jezuz dezo :
— « Ha kredi a rit e hellan ober kement-se ? »
— « Ya, Aotrou, emezo ».
29 Neuze e touchas ouz o daoulagad en eur lavared :
— « Ra vo greet deoh hervez ho feiz ».
30 Hag e tigoras raktal o daoulagad. Med Jezuz, rust dezo :
— « Diwallit na ve gouezet kement-se gand dén e-béd ! »
31 Med ar re-mañ, a-veh er-mêz, a gomzas diwar e benn dre ar vro a-béz.
32 P’edont o vond er-mêz e oe digaset dezañ eun dén mud dalhet gand an droug-spered. 33 Eur wech argaset an droug-spered e komzas an hini mud. Estlammet e oe an dud, hag e lavarent :
— « Biskoaz n’eus bet gwelet kemend-all en Israël ».
34 Med ar Farizianed a lavare :
— « Dre briñs an droug-sperejou eo e kas kuit an droug-sperejou ».
35 Jezuz a yee dre an oll gêriou ha kêriadennou, en eur .gelenn er zinagogou. Embann a ree Kelou Mad ar Rouantèlèz [20]. Parea ’ree pep kleñved ha pep langis.
36 O weled ar bobl tud a oa dirazañ, e-noe Jezuz truez outo, rag skuiz ha fallgalonet e oant, evel deñved hep pastor.
37 Neuze e lavaras d’e ziskibien :
— « Braz eo an eost. An eosterien a-vad a zo nebeud anezo. Pedit eta mestr an eost, ma kaso eosterien d’e bark ».
1 Gelver a reas neuze e zaouzeg diskibl, hag e roas dezo galloud war an droug-sperejou, evid o has kuit ha rei ar pare euz n’eus forz peseurt kleñved pe zempladurez.
2 Setu amañ anoiou an daouzeg abostol :
Ar henta, Simon, anvet Pèr, hag Andre e vreur, Jakez, mab Zebede hag e vreur Yann. 3 Filip ha Bartelemi, Tomaz ha Maze ar publikan, Jakez mab Alfe ha Tadde, 4 Simon ar Greduz [21] ha Judaz Iskariot, an hini a dlee gwerza Jezuz.
5 — « Goulenn a ran diganeoh, emezañ, chom hep mond war-zu ar bayaned, ha chom hep antreal e kêr e-béd euz ar Samari.
6 « It kentoh war-zu an deñved dianket euz pobl Israël.
7 « Dre ma ’z eoh, roit da anaoud eo tostig Rouantèlèz Doue. 8 Roit ar pare d’ar re glañv, glannait an dud lor, roit ar vuez d’ar re varo, argasit an droug-sperejou. Resevet ho-peus evid netra, roit evid netra.
9 « Na gemerit ganeoh nag aour nag arhant, na moneiz en ho kouriz, 10 na sah e-béd evid an hent, na diou zae, na boutou na baz, rag al labourer eo dleet dezañ e voued.
11 « Kement kêr ha kement kêriadenn ma ’z eoh enno, goulennit piou a zo din d’ho tigemer, ha chomit en e di beteg ma ’z eoh kuit.
12 « En eur antreal en ti, saludit. 13 Ha mar d-eo din an ti-ze, ra ziskenno warnañ ho peoh, ha ma n’eo ket din ra zistroio warnoh ho peoh.
14 « Ma ne ’fell ket d’an dud ho tigemered, na selaou ho komzou, it er-mêz euz an ti-ze, pe euz ar gêr-ze, en eur heja ar boultrenn euz ho treid.
15 «E gwirionez m’hel lavar deoh, ne vezor ket ken rust, da zeiz ar varn, e-keñver Sodom ha Gomor [22], hag e-keñver ar gêr-ze.
16 « Setu m’ho kasan evel deñved e-touez ar bleizi. Bezit eta leun a evez evel naered, ha didroidell a galon evel koulmed.
17 « Diwallit ouz an dud ! Ho kas a raint dirag al lezvarn. Ho skourjeza ’raint en o zinagogou. 18 Kaset e vezoh dirag ar gouarnourien hag ar rouaned, ablamour din. Eun testeni e vo kement-se evito hag evid ar bayaned.
19 « Pa vezoh evel-se, laket etre o daouarn, na vezit ket enkrezet gand gouzoud petra ha penaoz respont. Ar pez ho-pezo da lavared a vo roet deoh da houzoud d’ar mare-ze. 20 Ha n’eo ket c’hwi eo a gomzo, med Spered ho Tad eo a gomzo ennoh.
21 « Ar breur a roio e vreur evid beza laket d’ar maro, hag an tad e grouadur, ar vugale a zavo a-eneb d’o herent hag a lakaio o hondaoni d’ar maro.
22 « Kas o-dezo an oll ouzoh ablamour d’am ano, med an hini a zalho mad beteg ar fin, hennez a vo saveteet.
23 « Ma vez klasket war ho lerh e kêr pe gêr, tehit d’eur gêr all. E gwirionez, m’hel lavar deoh, n’ho-pezo ket greet tro kêriou Israël, a-raog distro Mab an dén.
24 « N’eo ket an diskibl uhelloh eged e vestr, nag ar zervicher uhelloh eged e Aotrou… 25 A-walh eo d’an diskibl beza par d’e vestr, ha d’ar zervicher beza par d’e aotrou… M’o-deus greet Beelzeboul euz ar penn-tiègèz, petra ne lava-rint ket euz e dud ?
26 « N’ho-pet ket aon razo, rag n’eus netra kuzet ha na zeufe ket da veza anavezet, netra en deñvalijenn ha na zeufe ket er sklêrijenn.
27 « Ar pez a lavaran deoh en deñvalijenn, henn lavarit er sklêrijenn ; hag ar pez a lavaran deoh e plég ho skouarn, embannit anezañ diwar an toennou [23].
28 « N’ho pet ket aon rag ar re a laz ar horv ha n’hellont ket laza an ene. Ho pet aon kentoh ouz an hini a hell kas da goll ar horv koulz hag an ene.
29 « Daoust ha ne vez ket kavet daou holvan evid eur gwenneg, ha koulskoude, ne gouez hini anezo war an douar, heb aotre ho Tad.
30 « Ha c’hwi, kement blevenn a zo war ho penn a zo kontet. 31 Bezit dienkrez ; talvezoud a rit muioh eged oll laboused an neñv.
32 « An hini a zisklêrio dirag an dud beza a-du ganin, me, d’am zro, a zisklêrio dirag va Zad beza a-du gantañ. 33 Med kement hini am naho dirag an dud, me henn naho dirag va Zad a zo en neñv.
34 « N’it ket da gredi e vefen deuet da zigas ar peoh war an douar ; n’on ket deuet de zigas ar peoh, med ar hleze !
35 Deuet on da lakad ar mab da zevel a-eneb d’e dad, ar verh a-eneb d’he mamm, ar verh-kaer a-eneb d’he mamm-gaer ; 36 hag enebourien pep hini a vo tud e di.
37 « An neb a gar e dad pe e vamm muioh egedon, n’eo ket din ahanon. An neb a gar e vab pe e verh muioh egedon, n’eo ket din ahanon.
38 « An neb ne zamm ket e groaz evid dond d’am heul, n’eo ket din ahanon.
39 An neb a ’fell dezañ savetei e vuez he hollo.
40 « An neb a ro digemer deoh, a ro digemer din va-unan ; hag an neb a ro digemer din, a ro digemer d’an hini e-neus va digaset.
41 « An neb a ro digemer d’eur profet, e-giz profet, e-no digoll eur profet. An neb a zigemer eun dén just, e-giz dén just, e-no digoll eun dén just.
42 « An neb a roio da eva, pa ne ve nemed eur werennad dour frésk, da unan euz ar re vihanna, ablamour ma ’z eo diskibl din, ne jomo ket heb beza digollet ».
1 Echu gantañ da rei e genteliou d’e zaouzeg diskibl, ez eas Jezuz kuit ahano, evid mond da gelenn ha da brezeg en o hêriou.
2 Yann-Vadezour, en e brizon, e-noa klevet ano euz ar pez a ree ar Hrist. Kas a reas daou euz e ziskibien da houlenn outañ :
3 « Daoust ha te eo an hini a dle dond ? pe unan all eo deom gortoz ? »
4 Jezuz a respontas dezo :
— « It da lavared da Yann ar pez a welit hag ar pez a glevit : 5 Ar re zall a wél sklêr, ar re gamm a gerz, an dud lor a gav ar pare, ar re vouzar a glèv, ar re varo a adsao da veo, ar re baour a zo prezeget dezo an Aviel [24].6 Eüruz an neb ne vezin-me ket eur skoill evitañ. »
7 P’edont o vond kuit, e komzas Jezuz d’ar bobl diwar-benn Yann :
— « Petra oh eet da weled er goueleh ? Eur raosklenn hejet gand an avel ? 8 Petra oh eet da weled ? Eun dén gwisket gand dillad kaer ? Med ar re a zo gwisket gand dillad kaer a zo o chom e paleziou ar rouaned.
9 « Med da weled petra oh eet ? Da weled eur profet ? Ya, m’hel lavar deoh, hag ouspenn eged eur profet.
10 rag eñ eo an hini a zo bet skrivet diwar e benn : « setu ma kasan va hannad en da-raog, evid ma kempenno an hent dirazout ».
11 « E gwirionez, m’hel lavar deoh : E-touez bugale ar gwragez, n’eus savet hini e-béd hag a ve brasoh e-ged Yann Vadezour. Koulskoude, ar bihanna e Rouantèlèz Doue a zo brasoh egetañ.
12 Abaoe deveziou Yann ar Badezour [25], beteg bremañ, eo dre nerz ez eer e Rouantèlèz Doue, ha gand an dud taer eo ez a. 13 Rag an oll brofeted hag al Lezenn beteg Yann o-deus diouganet. 14 Ha ma fell deoh intent, eñ eo, end-eün, an Eli a dle dond. 15 An neb e-neus diskouarn da gleved, ra glevo ! »
16 « Ouz petra eo heñvel ar rummad tud-mañ ? Heñvel eo ouz bugale, azezet war ar blasenn, o krial da re all : 17 Sonet on-eus deoh gand ar fleüt, ha n’ho-peus ket dañset ; kanet on-eus deoh gwerziou kañv, ha n’ho-peus ket skoet war ho peultrin.
18 « Yann a zo deuet ha ne zebre na ne eve, hag o-deus lavaret : e dalh an droug-spered ema. 19 Mab an dén a zo deuet hag a zebre hag a eve hag e lavaront : eul lonteg a zo anezañ, eun ever gwin, eur mignon d’ar bublikaned ha d’ar beherien. Med anavezet eo bet ar furnez diwar he oberou ».
20 Neuze e stagas d’ober tamallou d’ar hêriou e-noa greet enno an darn vuia euz e vurzudou, ablamour ma n’o-doa ket cheñchet buez.
21 — « Gwas-a-ze dit, Korozain ! Gwas-a-ze dit Betsaida ! rag ma vije bet greet e Tir hag e Sidon ar burzudou greet en ho-touez, o-dije bet greet pinijenn abaoe pell ’zo, gand sae reun ha ludu.
22 « Ya, hel lavared an ran deoh, da zeiz ar varn ne vezor ket ken rust evid Tir ha Sidon hag evidoh-c’hwi.
23 « Ha te Kafarnaom, ha savet e.vezi beteg an neñv ? Izelleet eo e vezi beteg an iverniou, rag ma vije bet greet e Sodom ar burzudou a zo bet greet ennout, e vije bet c’hoaz en he-zav kirio. 24 Ya, m’hel lavar deh, e-keñver Sodom ne vezor ket ken rust da zeiz ar varn hag en da-geñver ».
25 En amzer-ze e lavaras Jezuz :
— « Tad, Mestr an neñv hag an douar, dit e lavaran meuleudi da veza kuzet an traou-ze ouz an dud fur ha speredeg, ha roet anezo da anaoud d’ar re vihan. 26 Ya, Tad, plijet eo bet dit ober evel-se.
27 « Gand va Zad eo bet roet din kement a zo, ha ne anavez dén ar Mab nemed an Tad, ha dén ne anavez an Tad nemed ar Mab hag an hini a blij d’ar Mab her rei dezañ da anaoud.
28 « Deuit davedon, c’hwi hag a zo skuiz, c’hwi hag a blég dindan ho samm, ha me roio deoh diskuiz.
29 Kemerit warnoh va yeo ; deuit d’ar skol ganin, rag me ’zo douz hag izel a galon, ha c’hwi a gavo gras. 30 Êz eo va lezenn da heulia ha skañv ar zamm a roan da zougenn ».
1 En amzer-ze edo Jezuz o treuzi parkajou gwiniz da zeiz ar zabat, hag e ziskibien, naon dezo, en em lakeas da gutuill pennou-éd ha d’o debri. 2 O weled kement-se e lavaras dezañ ar Farizianed :
— « Da ziskibien a ra eun dra difennet da ober d’an deiz sabat » [27].
3 Med en a respontas :
— « Ha n’ho-peus ket lennet ar pez a reas David p’e-noe naon, en hag ar re a oa gantañ ? 4 antreal a reas e ti Doue ha debri baraennou ar hinnig ha ne oa ket aotreet dezañ debri, na dezañ na d’ar re a oa gantañ, med netra nemed d’ar veleien.
5 « Pe n’ho-peus ket lennet el Lezenn e torr ar veleien ar zabat, da zeiz ar zabat, en templ, heb ober pehed e-béd ?
6 « Hogen, me ’lavar deoh, ez eus amañ brasoh eged an templ. 7 Ma komprenfeh ar gomz-mañ : « An drugarez eo a fell din, ha n’eo ket ar zakrifis », n’ho-pefe ket kondaonet tud didamall. 8 Rag mestr eo Mab an dén war ar zabat.
9 Eet kuit ahano, eh antreas Jezuz en o zinagog. 10 Ha setu e oa eno eun dén eun dorn dizehet dezañ, hag int-i ober eur goulenn ouz Jezuz evid kaoud tro d’e damall :
— « Hag aotre a zo da rei ar pare d’eun deiz sabat ? »
11 Respont a reas :
— « Pehini ahanoh, ma n’e-neus nemed eun danvadez ha ma kouez houmañ en eur foz d’eun deiz sabat, ne zeuio ket da gemer krog enni ha d’he zenna ahano ?
12 « Ha pegement muioh ne dalv ket eun dén war eun danvadez. Aotre a zo eta d’ober vad d’eun deiz sabat ».
13 Neuze e lavaras d’an dén-ze :
— « Astenn da zorn ».
E astenn a reas hag e teuas e zorn da veza yah evel egile.
14 Eet er-mêz, e talhas ar Farizianed kuzul a-eneb dezañ war an doare d’e gas de goll. 15 Med bet anaoudègèz dezañ-a gement-se, eh en em dennas Jezuz ahano. Eun niver braz a dud a yeas d’e heul, hag o farea a reas oll, 16 hag e tifennas outo krenn her rei da houzoud, 17 evid ma vefe sevenet komzou ar profet Izaiaz :
18 « Setu va zervicher, harp a roan dezañ,
« an dén dibabet ganin, a gavan va dudi ennañ,
« va Spered a lakin warnañ,
« hag e roio da anaoud ar gwir
« d’ar poblou payan.
19 « Ne ha-po ket, ne zavo ket uhel e vouez,
« ne vo ket klevet war ar blasenn.
20 « Ne flastro ket ar raosklenn vrevet,
« ne vougo ket ar vechenn a zo c’hoaz o tivogedi,
« ken na vo kaset gantañ ar gwir beteg an treh.
21 « Ennañ e lakaio ar poblou o fiziañs ».
22 Neuze e oe digaset dirazañ eun dén dalhet gand an droug-spered, dall ha mud, hag e pareas anezañ en doare ma komze ha ma wele sklêr.
23 Kroget spont enno, e lavare an dud :
— « Daoust ha n’eo ket hemañ mab David ? »
24 Med o kleved kement-se, e lavare ar Farizianed :
— « Hennez ne argas an droug-sperejou nemed dre Veelzeboul, prifis an droug-sperejou ».
25 Jezuz hag a anaveze o zoñjou a lavaras dezo :
— « Kement rouantèlèz hag a zo dizunaniez enni a ya da ’fall. Na ti na kêr, dizunaniez enno, n’hellint chom en o-zav.
26 Neuze, mar d-eo Satan a argas Satan, ez a a-eneb dezañ e-unan, penaoz eta e pado e rouantèlèz ?
27 « Ha mar d-eo dre Veelzeboul eh argasan an droug -sperejou, ho tiskibien deoh-c’hwi, dre biou e kasont anezo kuit ? Evel-se, int-i o-unan a vezo ho parnerien.
28 « Med mar d-eo dre Spered Doue eh argasan an droug-sperejou, neuze ’ta eo deuet beteg ennoh Rouantèlèz Doue.
29 « Pe c’hoaz, penaos e vo gellet antreal e ti an dén kreñv hag ober ar skrab war e draou, heb beza da genta ereet an dén kreñv-ze ? Neuze hepkén eo e vo gellet laerez ar pez a zo en ti.
30 « An neb n’ema ket a-du ganin a zo a-eneb din hag an neb ne zastum ket ganin a zo o forani. 31 Setu perag e lavaran deoh : Kement pehed ha kement blasfem a vo pardonet d’an dud, med ar blasfem a-eneb ar Spered-Santel ne vo ket pardonet dezo [28].
32 « An nep e-no komzet a-eneb Mab an dén, a vo pardonet dezañ, med an neb e-no komzet a-eneb ar Spered-Santel, ne vo pardonet dezañ, nag er béd-mañ, nag er béd all ».
33 « Lakit eo mad ar wézenn, mad e vo ar frouez. Lakit ez eo klañv, klañv e vo ar frouez, rag diouz ne ’frouez eo eh anavezer ar wézenn.
34 « Gouenn naered ’zo ahanoh ! Penaoz a hellfeh lavared traou mad, fall evel ma ’z oh ? Rag euz ar pez a garg ar galon eo e komz ar henou ?
35 « An dén mad a denn traou mad euz e deñzor mad, hag an dén fall a denn traou ’fall euz e deñzor fall.
36 « Hel lavared a ran deoh : kement droug-komz lavaret ganto, o-do an dud da renta kont anezo da zeiz ar varn. 37 Rag diouz da gomzou e vezi diskleriet just ha diouz da gomzou e vezi kondaonet ».
38 Neuze e lavaras lod euz ar skribed hag euz ar Farizianed :
— « Mestr, ni ’garfe gweled eur zin euz da berz ».
39 Respont a reas dezo :
— « Rummad fallagr hag avoultrer ! Goulenn a ra eur zin, ha sin all e-béd ne vo roet dezañ, nemed sin ar profet Jonaz.
40 « Rag, evel ma oe Jonaz tri devez ha teir nozvez e kov ar pesk, evel-se e vo Mab an dén, é-pad tri devez ha teir nozvez, e korv an douar.
41 « Tud Niniv a zavo da zeiz ar varn gand tud ar rummad-mañ, hag a gondaono anezo, rag m’o-deus greet pinijenn diwar prezegennou Jonas, ha setu ma ’z eus amañ brasoh eged Jonaz.
42 « Da zeiz ar varn e savo rouanez ar Hreisteiz gand tud ar rummad-mañ, hag e kondaono anezo, rag ma teuas euz penn pella an douar da zelaou furnez Salomon, ha setu ma ’z eus amañ brasoh eged Salomon ».
43 « Pa vez eet ar spered-hudur er-mêz euz eun dén ez a dre al lehiou gouez o klask diskuiz ha ne gav ket. 44 Neuze e lavar : distrei a rin d’am zi ez on eet er-mêz anezañ; ha pa zigouez en-dro e kav an ti goullo nêteet ha fichet.
45 « Hag ez a neuze da gemer gantañ seiz spered all falloh egetañ, hag antreet en ti e reont ennañ o demeurañs, hag e teu stad diweza an dén-mañ da veza falloh eged ar genta. Evel-se e c’hoarvezo gand ar rummad tud fallagr-mañ ».
46 O komz d’an dud edo c’hoaz, pa zigouezas e vamm hag e vreudeur [29]. Er-mêz e oant chomet hag e klaskent komz outañ. 47 Dond a reer da lavared dezañ :
— « Aze er-mêz, ema da vamm ha da vreudeur o klask komz ganit ».
48 D’an hini e-noa digaset ar helou-ze dezañ, e respontas Jezuz :
— « Piou eo va mamm ha piou eo va breudeur ? »
49 Hag o tiskouez e ziskibien gand e zorn e lavaras :
— « Setu va mamm ha setu va breudeur. 50 Rag an nep a ra bolontez va Zad a zo en neñv, hennez a zo breur ha c’hoar ha mamm din ».
1 En devez-se, eet er-mêz euz an ti, edo Jezuz azezet war ribl ar mor. 2 O veza ma teue eur bern tud en-dro dezañ, e sav er vag, 3 hag eh azez enni, e-keid ha ma chom an dud war an aot, ha Jezuz a gentelias anezo war galz a draou dre barabolennou.
4 — « Eun hader, emezañ, a yeas da hada. E-pad m’edo oh hada, e kouez greun war gostez an hent. Mond a reont gand al laboused.
5 « Lod all a gouez war ar grae ; n’oa ket kalz a gondon, diwan a reont buan rag n’oa ket a zonder douar. 6 Pa zavas an heol e oent skaotet ; dizehi ’rejont, rag n’o-doa ket a wriziou.
7 « Lod all a gouez e-touez ar spern ; ar spern a greskas hag a vougas ar greun.
8 « Eul lodenn all a gouez en douar mad hag a daolas frouez : kant, tri-ugent, tregont evid unan.
9 « an hini e-neus diskouarn, ra glevo ! »
10 An diskibien a dosteas outañ hag a houlennas :
— « Perag e komzez dre barabolennou ? »
11 — « Deoh-c’hwi, emezañ, eo roet da anaoud misteriou Rouantèlèz an neñv, med d’ar re-mañ n’eo ket. 12 Rag roet e vo d’an neb e-neus, hag e vo puill-puill ar pez e-no, med digand an hini n’e-neus ket e vo dilamet zokén ar pez e-neus. 13 Setu perag e komzan dre barabolennou, o veza ma welont hep gweled, ma klevont hep kleved na kompren.
14 « Evel-se e teu da wir evito komzou ar profet Izaiaz :
« Kaer ho-po kleved, ne intentoh ket,
« kaer ho-po selled, ne weloh ket.
15 « Poud eo deuet da veza spered an dud-se,
« Stanket o-deus o diskouarn,
« serret o-deus o daoulagad,
« gand aon na zeufe o daoulagad da weled,
« o diskouarn da gleved,
« o spered da intent,
« o halon da zistrei war ar mad,
« gand aon na zeufen da rei dezo ar pare » [31].
16 « Evidoh-c’hwi, eüruz ho taoulagad, pegwir e welont, ho tiskouarn, pegwir e klevont. 17 Gwir eo m’hel lavar deoh, nag a brofeted, nag a dud santel o-deus c’hoanteet gweled ar pez a welit, ha n’o-deus ket gwelet, kleved ar pez a glevit ha n’o-deus ket klevet.
18 « Selaouit ’ta parabolenn an hader :
19 « Pa glèv an dén Komz ar Rouantèlèz hep intent anezi, e tigouez an droug-spered, hag e kas gantañ kement a zo bet hadet e kalon an dén-se. Hennez eo an hent bet hadet warnañ.
20 « An hini e-neus resevet an had en eun douar meineg, eo an dén a glèv ar Gomz, a zigemer anezi raktal gand joa, 21 med n’eus ket a wriziou ennañ, hedro eo, ha pa zeu enkrez pe heskinèrèz warnañ, diwar goust ar Gomz, e kouez dioustu.
22 « An hini e-neus resevet an had e-touez ar spern, eo an dén a glèv ar Gomz, med tregas ar vuez, touellèrèz ar madou, a voug ar Gomz, ha ne zav netra diwarni.
23 « An hini e-neus resevet an had en douar mad, eo an hini a glèv ar Gomz hag a intent anezi, dougenn a ra frouez, kant, tri-ugent, tregont diwar unan ».
24 Jezuz a roas dezo da gleved eur barabolenn all:
— « Heñvel eo Rouantèlèz Doue ouz eun dén e-neus hadet greun mad en e bark.
25 Med e-pad m’oa kousket an dud, e tigouezas e enebour, hag a hadas d’e dro dreog e-touez ar gwiniz, hag ez eas kuit.
26 « Pa greskas ar yeot, ha pa zeuas pennou en éd, neuze e oe gwelet ive an dreog. 27 Servicherien a yeas da lavared d’ar mestr :
— « Mestr, daoust ha n’eo ket greun mad eo az-poa hadet en da bark ? Perag eta ez eus dreog ennañ ?»
28 Eñ a respontas :
— « Eun enebour eo e-neus greet kement-se ».
Ar zervicherien a lavaras dezañ :
— « Ha c’hoant az-peus ez afem d’o zenna kuit ? »
29 Eñ a lavaras :
— « Nann, gand aon na zeufeh, en eur denna an dreog, da denna ive ar gwiniz da heul.
30 Lezit an eil hag egile da greski asamblez, beteg an eost… Ha da vare an eost e lavarin d’an eosterien :
« Dastumit da genta an dreog hag endrammit anezañ d’e zevi : ar gwiniz a-vad, dastumit anezañ er hrignol ».
31 Eur barabolenn all a roas dezo da gleved :
— « Heñvel eo Rouantèlèz Doue ouz eur hreunenn zezo, e-neus eun dén kemeret hag hadet en e bark. 32 ar bihanna eo euz an hajou. Med p’he-devez kresket e vez ar vrasa plantenn a boulz el liorz hag e sav zokén da wezenn, ken na zeu al laboused da neizia en he skourrou ».
33 Eur barabolenn all a lavaras dezo :
— « Heñvel eo Rouantèlèz an Doue ouz eun tamm goell, kemeret gand eur vaouez, da gemmesk gand tri vuzuliad bleud, beteg ma sav an toaz en e béz ».
34 Kement-se a lavare Jezuz dre barabolennou d’ar bobl, ha morse ne gomze dezo nemed dre barabolennou.
35 Evel-se e teue da wir ar gomz lavafet gand ar profet :
« Komz a rin dre barabolennou,
« hag embann traou kuzet abaoe ar penn kenta ».
36 Neuze e tilezas an dud hag e teuas d’ar gêr hag e ziskibien a dosteas outañ hag a lavaras :
— « Displég deom sklêr parabolenn an dreog er park ».
37 Respont a reas :
— « An hini a had ar greun eo Mab an dén. 38 Ar béd eo ar park. Ar re a zo bugale ar Rouantèlèz eo ar greun mad. Bugale an droug eo an dreog. 39 An enebour a had eo an diaoul. An eost eo fin ar béd. An eosterien eo an êlez.
40 « Evel ma vez eta dastumet an dreog ha laket an tan ennañ, evel-se ive e vo kont da fin ar béd.
41 « Kas a raio e, Mab an Dén e êlez, hag e tastumint euz e Rouantèlèz, kement skwer fall ha kement dén a ra an droug, 42 hag e taolint anezo e-kreiz an tan. Eno e vo daelou ha skrignadeg dent. 43 Neuze e skedo an dud just evel an heol, e Rouantèlèz o Zad. Kleved an neb e-neus diskouarn da gleved ! »
44 — « Heñvel eo Rouantèlèz Doue ouz eun teñzor-bet kuzet en eur park ha kavet gand eun dén : E guzed a ra en-dro, ha leun a levenez, ez a da werza kement e-neus, hag e prén ar i park.
45 « Heñvel eo c’hoaz Rouantèlèz Doue ouz eur marha-dour o klask perlez kaer. 46 Kavet gantañ eur berlezenn a dalvoudegez vraz, ez a da werza kement e-neus hag e prén anezi ».
47 « Heñvel eo c’hoaz Rouantèlèz Doue ouz eur roued taolet er mor hag a zeu gantañ pesked a bep seurt. 48 Pa vez leun, e sach ar besketerien anezañ war an aot, hag eh azezont da zastum ar re vad e panerou, ha da daoler kuit ar re ’fall.
49 « Evel-se e c’hoarvezo da ’fin ar béd. An Elez a zeuio, hag a zibabo ar re ’fall a-douez ar re just, 50 hag e taolint anezo e-kreiz an tan. Eno e vo daelou ha skrignadeg dent.
51 Ha komprenet ho-peus kement-se ? ».
— « Ya, emezo ».
52 Eñ a lavaras dezo :
— « Setu perag, kement skrib deuet da veza diskibl Rouantèlèz Doue, a zo heñvel ouz eur penn-tiègèz hag a denn euz e deñzor traou nevez ha traou koz » [32].
53 Echuet gantañ e barabolennou, ez eas Jezuz kuit ahano.
54 Erruet en e vro e kelenne anezo en o zinagogou en doare ma choment souezet ha ma lavarent :
— « Euz peleh e teu dezañ ar ’furnez hag ar burzudou-ze ?
55 Ha n’eo ket eñ Mab ar halvez ? Daoust ha n’eo ket Mari ano e vamm ? Hag ano e vreudeur, Jozef, Simon ha Jud ?
56 Hag e hoarezed, daoust ha n’emaint ket oll en on-touez ? Euz a beteh e teu dezañ eta kement-se ? »
57 Feuket e oant gantañ, med Jezuz a lavaras dezo :
— « Ne vez eur profet disprijet, nemed en e vro hag en e di ».
58 Ha ne reas ket eno kalz a vurzudou ablamour ma ne gredent ket.
1 En amzer-ze, e klevas Herodez, an tetrark [33], ar pez a veze lavaret diwar-benn Jezuz.
2 Hag e lavaras d’e zervicherien :
— « Yann-Vadezour eo Eñ, savet a-douez ar re varo ! Ahano ar galloudou burzuduz a gaver ennañ ! ».
3 Rag greet e-noa Herodez tapoud krog e Yann, e jadenna hag e daoler er prizon, ablamour da Herodiadez, gwrég Filip, e vreur, 4 rag ma lavare Yann dezañ :
— « N’az-peus ket a zroad da gaoud anezi da wrég. »
5 Buan a-walh e-nefe lakeet e laza, med aon e-noa rag ar bobl hag a ree eur profet euz Yann.
6 Hogen da geñver deiz-ha-bloaz ganedigez Herodez, e tañsas merh Herodiadez dirag an oll, hag e plijas kement da Herodez, 7 ma prometas dre le, rei dezi kement a houlennfe. 8 War ali he mamm e lavaras ar verh :
— « Ro din amañ, war eur plad, penn Yann-Vadezour ».
9 Glàharet e oe ar roue, med ablamour d’e le ha d’an dud a oa gantañ ouz taol, e roas urz d’e rei dezi, 10 ha da zibenna Yann en e brizon.
11 Digaset e oe ar penn war eur plad ha roet d’ar plah yaouank. Houmañ a roas anezañ d’he mamm.
12 Diskibien Yann a zeuas da gerhad ar horv hag e interras. Goude ez ajont da gas kelou da Jezuz.
13 O veza klevet kement-se ez eas Jezuz kuit ahano dre vag, evid mond d’eul leh digenvez ha distro. Med ar bobl a glevas hag a yeas d’e heul war droad, euz eun nebeud kêriadennou.
14 Pa ziskennas en douar, e welas Jezuz eun niver braz a dud. Truez a gemeras outo, hag e pareas o hlañvourien.
15 Deuet an abardaez, e tosteas e ziskibien outañ hag e lavarjont :
— « Digenvez eo al leh-mañ, ha diwezad eo dija. Dit digouvia an dud, ma ’z aint er hêriadennou da brena, peadra da zebri ».
16 Med Jezuz a lavaras dezo :
— « N’eo ket réd dezo mond kuit; roit dezo da zebri hoh-unan ».
17 Hag int-i respont :
— « N’on-eus amañ nemed pemp baraenn ha daou besk ».
18 — « Digasit anezo din amañ, eme Jezuz ».
19 Neuze e reas d’ar bobl azeza war ar yeot, e kemeras ar pemp baraenn hag an daou besk, hag o sevel e zaoulagad warzu an neñv, e rentas bennoz. Terri a reas ar baraennou.ha rei anezo d’an diskibien, hag an diskibien o roas d’ar bobl [34].
20 An oll a zébras ouz o naon, hag e oe dastumet an tammou a jome a zilerh. Daouzeg panerad a oe anezo. 21 Ar re o-doa debret a oa war-dro pemp mil anezo, hep konta ar merhed hag ar vugale.
22 Raktal e reas Jezuz d’e ziskibien sevel er vag, ha mond en e-raog en tu all d’ar mor, e-keid ha ma vefe eñ o tigouvia ar bobl.
23 Goude m’e-noa digouviet anezo, e pignas war ar menez, en e bart e-unan, evid pedi. Deuet an noz, edo eno e-unan-penn.
24 Ar vag a oa erruet dija eur pennad mad euz an aot, hejet gand an tonnou, rag a-eneb edo an avel.
25 War-dro fin an noz [35], e teuas Jezuz war-zu enno o vale war ar mor. 26 Ouz e weled o vale war ar mor e oe strafuillet an diskibien hag e lavarjont : Eur spes eo ! Hag e stagjont da grial gand ar spont. 27 Med kerkent e komzas Jezuz outo :
— « Ho pet fiziañs, emezañ, me eo ! N’ho-pet ket aon ! »
28 Neuze e komzas Pèr :
— « Aotrou, mar d-eo te an hini eo, ro urz din da vond beteg ennout war an dour ».
29 — « Deus » eme Jezuz.
Ha Pèr diskenn euz ar vag ha bale war an dour da vond beteg Jezuz. 30 Med o weled an avel a oa, e kemeras aon ennañ, hag o veza ma oa kroget da ziskenn en dour e krias :
— « Aotrou, sikour din ! »
31 Kerkent eh astennas Jezuz e zorn, e tapas krog ennañ hag e lavaras dezañ :
— « Dén laosk en da ’feiz ! Perag az-peus bet I douetañs ? »
32 Ha pa oent pignet er vag e torras an avel. 33 Neuze ar re a oa chomet e-barz en em daolas e-harz e dreid hag a lavaras dezañ :
— « E gwirionez, te ’zo Mab da Zoue ! »
34 Treuzet ganto al lenn, e touarjont e Jenezared.
35 Anavezet e oe gand tud ar vro hag e kasjont kelou tro-war-dro. Digaset e oe dezañ an oll re glañv.
36 Pedi a reent Jezuz d’o lezel da douch netra nemed ouz bevenn e vantell. Kement hini a douchas outi a oe pareet.
1 Neuze e teuas skribed ha Farizianed euz Jeruzalem da gavoud Jezuz gand ar goulennou-mañ :
2 — « Perag « e torr da ziskibien boazamañchou ar re goz ? Rag ne walhont kit o daouarn a-raog o ’frejou ».
3 Respont a reas dezo :
— « Ha c’hwi, perag e torrit gourhemennou Doue war zigarez ho poazamañchou ? 4 Rag lavaret e-neus Doue : Enor da dad ha da vamm. Pe c’hoaz : An neb a valloz e dad pe e vamm, ra vo laket d’ar maro !
5 « C’hwi a-vad a lavar : An nep a lavar d’e dad pe d’e vamm : Ar pez a dleez reseo diganin e-giz sikour a zo laket da brov sakr ; 6 hennez n’e-no mui da enori e dad pe e vamm. Hag evel-se ho-peus mouget Komz Doue gand ho poazamañchou koz.
7 « Tud faoz ’zo ahanoh ! Mad kenañ e-neus diouganet Izaiaz diwar ho penn p’e-neus lavaret :
8 « Gand he muzellou e ro enor din ar bobl-mañ,
« med pell ema he halon diouzin.
9 « En aner eo e reont lidou sakr em enor,
« rag n’eo o helennadurez, nemed gourhemennou
« a-berz an dud ».
10 Hag o veza galvet an dud e lavaras dezo :
— « Selaouit hag intentit :
11 — « N’eo ket ar pez a ya er henou eo a louz an dén, med ar pez a zeu er-mêz euz ar henou, setu aze ar pez a louz an dén ».
12 Neuze e tosteas e ziskibien outañ hag e lavarjont dezañ :
— « Ha gouzoud a rez eo bet feuket ar Farizianed o kleved ar gomz-se ? »
13 Respont a reas :
— « Kement plantenn ha n’eo ket bet plantet gand va Zad hag a zo en neñv a vo diwriziennet. 14 Lezit anezo. N’int nemed tud dall o vlenia tud dall. Ha pa vez unan dall o vlenia unan dall, e kouezont o-daou en toull ».
15 Neuze e lavaras Pèr dezañ :
— « Lavar deom petra zinifi ar barabolenn-se ».
16 Jezuz a respontas :
— « Ha c’hwi ive a vije c’hoaz hirio berr a spered ?
17 Kement a ya er henou, ha ne ouezit ket ez a er hov hag ahano e vez distaolet er ’foz ?
18 « Med ar pez a ya er-mêz euz ar henou, euz ar galon eo e teu, hag an dra-ze eo a louz an dén. 19 Rag euz ar galon eo e teu ar mennadou fall : muntrèrèz, avoultriez, gadaliez, laeronsiou, fals-testeniou, droug-komzou. 20 An traou-ze eo a louz an dén, med debri heb beza gwalhet an daouarn ne louz ket an dén ».
21 Eet kuit ahano, en em dennas Jezuz e kostez Tir ha Sidon. 22 Ha setu eur Gananeanez deuet diouz ar hosteziou-ze a zeuas hag a grias :
— « Bez truez ouzin, Aotrou, Mab David ! Va merh a zo gwall-gaset spontuz gand an droug-spered ».
23 Med eñ ne respontas gér. E ziskibien a dosteas da lavared dezañ :
— « Ro dezi he goulenn, rag terri a ra deom or penn gand he youhadennou ».
24 Ha Jezuz respont :
— « N’on bet kaset nemed evid deñved dianket euz ti Israël » [36].
25 Houmañ a zeuas da stoui dirazañ en eur lavared.
— « Aotrou, deus war va zikour ! »
26 Med eñ a respontas :
— « N’eo ket mad kemer bara ar vugale evid e daoler d’ar chas bihan ».
27 — « Gwir eo, emezi, med ar chas bihan o-unan a zèbr ar bruzunou a gouez diwar daol o mistri ».
28 Neuze e respontas Jezuz :
— « O ! maouez! Braz eo da ’feiz. Ra zigouezo ganit hervez da hoant ».
Hag e oe pareet he merh, d’ar mare-ze end-eùn.
29 Ahano e teuas Jezuz war ribl mor Galilea. Pignad a reas war ar menez, hag eno eh azezas.
30 Eun niver braz a dud a zeuas davetañ, ganto tud kamm, tud dall, tud mahagnet, tud mud ha kalz re all. O lakaad a rejont e-harz e dreid hag eñ a bareas anezo. 31 Ma oa estlammet an dud o weled ar re vud o komz, ar re gamm o vale, ar re zall deuet da weled sklêr, ar re vahagnet pare. Hag e rentent gloar da Zoue Israël !
32 Jezuz a halvas e ziskibien hag a lavaras dezo :
— « Truez am-eus ouz ar bobl-se, rag tri devez ’zo emaint ouz va heul, ha n’o-deus netra da zebri. Ne ’fell ket din o has kuit war yun, gand aon na zeufent da zempla en hent ».
33 An diskibien a lavaras dezañ :
— « E peleh e kavim, en eur goueleh, a-walh a vara da derri o naon da gemend-all a dud ? »
34 Ha Jezuz a houlenn outo :
— « Péd baraenn ho-peus ? »
— « Seiz, emezo, hag eun nebeud peskedigou ».
35 Gourhemenn a reas neuze d’an dud azeza war an douar. 36 Hag o veza kemeret ar seiz baraenn hag ar pesked, e reas eur bedenn a drugarez, e torras anezo, hag o roas d’e ziskibien ; ar re-mañ o roas d’an dud.
37 An oll a zébras ouz o naon. Ar pez a jomas a oe dastumet : seiz panerad leun a oe anezo.
38 Hogen, ar re o devoa debret a oa anezo pevar mil dén hep konta ar merhed hag ar vugale. 39 Ha goude beza digouviet an dud, e pignas Jezuz er vag, evid mond da gorn-bro Magadan.
1 Ar Farizianed hag ar Saduseaned a zeuas d’e gavoud, hag evid e douella e houlennjont digantañ rei dezo eur zin euz an neñv. 2 Respont a reas dezo :
— « Diouz an abardaez e lavarit ; « Brao e vo ! Ruz-tan eo an oabl ! ». 3 Ha diouz ar mintin : « Amzer ’fall a vo ! Ruz-moug eo an oabl ».
4 « C’hwi a oar eta lenn e doareou an oabl, ha n’oh ket gouest d’henn ober evid sinou an amzeriou ! [37] Rummad fallagr hag avoultrer hag a houlenn eur zin ! E-giz sin ne vo roet hini all e-béd deoh nemed sin Jonaz ».
O lezel a reas eno hag ez eas kuit.
5 O treiza d’an tu all, o-doe an diskibien ankounac’heet kemer bara ganto.
6 Jezuz a lavaras dezo :
— « Taolit evez ! Diwallit ouz goell ar Farizianed ».
7 Int-i a zoñje enno o-unan :
— « O veza n’on-eus ket digaset bara ganeom eo e lavar an dra-ze ».
8 Jezuz a ouezas hag a lavaras :
— « Tud a ’feiz laosk, perag e soñjit eo ablamour n’ho-peus ket digaset bara ganeoh ? 9 Ne intentit ketc’hoaz ? N’ho-peus ket a zoñj euz ar pemp baraenn evid ar pemp mil dén ? Ha péd panerad ho-poa dastumet war-lerh ? 10 Nag euz ar zeiz baraenn evid ar pevar mil dén, ha péd panerad ho-poa kaset ganeoh ? 11 Penaoz ne intentit-hu ket, n’eo ket euz ar bara eo e komzen deoh p’am-eus lavaret : Diwallit ouz goell ar Farizianed hag ar Saduseaned ? »
12 Neuze eh intenjont n’e-noa ket lavaret en em ziwall ouz ar goell a vez laket er bara, med ouz kelennadurez ar Farizianed hag ar Saduseaned.
13 Jezuz deuet e korn-bro Sezare-Filip a houlennas ouze e ziskibien :
— « Piou eo Mab an dén, hervez lavar an dud ? »
14 Int-i respont :
— « Evid lod eo Yann-Vadezour, evid re all Eliaz, evid re all c’hoaz Jeremiaz pe unan euz ar brofeted ».
15— « Ha c’hwi petra ’lavarit ? Evidoh.piou ez on-me ? »
16 Simon Pèr o kemer ar gaoz a lavaras :
— « Te eo ar Mesiaz, Mab an Doue beo-buezeg ! »
17 Jezuz o kemer ar gaoz d’e dro a respontas :
— « Eüruz out, Simon, mab da Jonaz, rag n’eo ket ar hig nag ar gwad [39] eo o-deus roet dit da anaoud an dra-ze, med va Zad hag a zo en neñv. 18 Ha me ’lavar dit : te’ zo roh ha war ar roh-ze e savin va Iliz, ha ne vo biken galloudegeziou ar maro treh dezi. 19 Dit e roin alhweziou Rouantèlèz Doue ha kement az-po liammet war an douar, a vo liammet en neñv, ha kement az-po diliammet war an douar a vo diliammet en neñv ».
20 Neuze e roas urz d’e ziskibien da jom hep lavared da zén e oa eñ ar Mesiaz.
21 Azaleg ar mare-ze e stagas ar Hrist da lavared d’e ziskibien e vefe réd dezañ mond da Jeruzalem, gouzañv kalz a-berz pennou-braz ar bobl, priñsed ar veleien hag ar skribed, beza lakeet d’ar maro, ha sevel da veo d’an trede deiz.
22 Neuze e tenn Pèr anezañ gantañ a-gostez hag e stag d’ober rebechou dezañ :
— « Doue ra viro, Aotrou ! Ne c’hoarvezo ket kemend-all ganit ! »
23 Med Jezuz a zistroas hag a lavar da Bèr :
— « Kerz a-dreñv din Satan, eur skoill out din. N’ema ket ganit skiant Doue, med skiant an dén. »
24 Neuze e lavaras Jezuz d’e ziskibien :
— « An neb a ’fell dezañ dond war va lerh, a dle trei kein dezañ e-unan, kemer e groaz ha dond d’am heul. 25 Rag an neb a ’fell dezañ savetei e vuez a gollo anezi. Hag an neb a gollo anezi ablamour din he zaveteio.
26 « Petra ’dalvezo d’an dén gounid ar béd oll, ma teu dezañ koll e vuez ? Ha petra ’hello an dén rei evid kavoud e vuez en-dro ? 27 Rag Mab an dén a zo o tond gand e êlez e gloar e Dad, neuze e roio da bep hini diouz e oberou.
28 « E gwirionez m’hel lavar deoh : darn euz an dud a zo amañ ne varvint ket, a-raog beza gwelet Mab an dén o tond en e Rouantèlèz » [40].
1 C’hweh devez diwezatoh, e kemeras Jezuz gantañ Pèr, Jakez ha Yann e vreur, hag ez eas ganto en eul leh distro, war lein eur menez uhel.
2 Neuze, dirag o daoulagad, e cheñchas Jezuz doare. Dond a reas da veza lugernuz evel an heol, e zillad a zeuas da veza gwenn-kann evel ar sklêrijenn.
3 Moizez hag Eliaz [41] a baras dirazo, o komz gantañ. 4 Pèr neuze a lavaras :
— « Aotrou, kaer eo deom beza amañ. Ma karez me ’zo o vond da zevel teir deltenn, unan evidout, unan all evid Moizez hag e-bén evid Eliaz ».
5 O komz edo c’hoaz pa zeuas eur goabrenn lugernuz d’o gelei, hag euz kreiz ar goabrenn e teu eur vouez o lavared : «Hemañ eo va Mab muia kared, ennañ e kavan va dudi : selaouit anezañ ».
6 O kleved kement-se, e kemeras spont en diskibien hag e kouezjont d’an douar.
7 Jezuz a dosteas hag a douchas outo hag a lavaras :
— « Savit en ho-sav ! emezañ. N’ez it ket da gaoud aon ! »
8 Sevel a rejont o daoulagad, ha ne weljont mui nemed Jezuz, ha dén nemetañ. 9 En eur ziskenn diwar ar menez e lavaras Jezuz dezo :
— « Na gomzit da zen euz ar pez ho-peus gwelet ken na vo savet Mab an dén a-douez ar re varo ».
10 Hag an diskibien ha goulenn outañ :
— « Perag eta e lavar ar skribed e tle Eliaz dond da genta ? » [42].
11 Respont a reas :
— « Gwir eo e tle Eliaz dond evid renka pep tra. 12 Med, m’hel lavar deoh, Eliaz a zo deuet dija, ha n’o-deus ket e anavezet, ha greet o-deus gantañ ar pez a garent. Med Mab an dén, eñ ive, a zo o vond da houzañv euz o ’ferz ».
13 Neuze eh intentas an diskibien e komze dezo euz Yann-Vadezour.
14 O veza ma tigoueze tost d’an dud, e teuas eun dén davetañ hag o koueza war e zaoulin dirazañ e lavaras :
15 — « Aotrou, bez truez ouz va mab, loarieg eo [43] ha gouzañv kalz a ra. Koueza ’ra alïez, en tan pe en dour. 16 Digaset am-eus anezañ d’az tiskibien, med n’o-deus ketgellet e barea ».
17 Jezuz a lavaras :
— « Rummad tud diskredig ha fallagr, beteg pegoulz e vezin-me ganeoh ? Beteg pegoulz am-bo d’ho kouzañv ? Digasit ar bugel din amañ ».
18 Jezuz a hourdrouzas an droug-spered, hag ez eas hemañ er-mêz euz ar bugel. D’an ampoent e oe pareet…
19 Neuze e tosteas an diskibien ouz Jezuz, hag e lavarjont dezañ, en o fart o-unan :
— « Ha ni, perag n’on-eus ket gallet e argas ? »
20 Respont a reas :
— « Ablamour ma’z oh laosk en ho feiz. Hag e gwirionez m’hel lavar deoh : Ma vez eun devez ho feiz ken braz hag eur hreunenn zezo, c’hwi a lavaro d’ar menez-se : Tremen euz amañ da aze, hag e tremeno. Ne vo netra ouspenn deoh… 21 Ha neuze ne hell ar seurt droug-sperejou-ze beza argaset nemed dre ar bedenn hag ar yun ».
22 O veza m’edont bodet e Bro-Halilea, e lavaras Jezuz dezo :
— « Mab an dén a zo o vond da veza laket etre daouarn an dud. 23 E laza ’raint, ha d’an trede deiz e savo a varo da veo ».
Glaharet braz e oent o kleved kement-se.
24 Pa oent digouezet e Kafarnaom, e teuas da gavoud Pèr paotred ar gwir war an templ, hag e lavarjont dezañ :
— Daoust hag ho mestr ne bae ket ar gwir war an templ ? »
25 — « Paea ’ra, emezañ ».
Pa oe digouezet Pèr er gêr, ez eas Jezuz d’e gavoud da genta, hag e lavar :
— « Petra eo da zoñj, Simon ? Rouaned an douar, diwar goust piou e savont gwiriou ha truajou ? Diwar goust o bugale pe diwar goust an estranjourien ? »
26 — « Diwar goust an estrañjourien, emezañ ».
— « Neuze ’ta, eme Jezuz, o-deus ar vugale diskarg anezo ? [44] 27 Koulskoude evid ne vo ket gwall-skweriet an dud-se, kerz d’ar mor, taol an higenn, kemer ar pesk kenta a grogo ha digor e henou. Kavoud a ri ennañ eur stater, kemer anezañ hag her ro evidon hag evidout ».
1 Eun devez e tosteas an diskibien ouz Jezuz hag e lavarjont dezañ :
— « Piou ’ta eo ar brasa e Rouantèlèz Doue ? »
2 Jezuz o helver davetañ eur bugel, a laka anezañ en o-zouez en eur lavared dezo :
3 — « E gwirionez m’hel lavar deoh, ma ne jeñchit ket ha ma ne deuit ket da veza heñvel ouz bugale vihan, ne ’z eoh ket e Rouantèlèz Doue. 4 An hini en em izellaio evel ar bugel-mañ, hennez a zo ar brasa e Rouantèlèz Doue. 5 Hag an hini a zigemer, em ano, eur bugelig evel hemañ, me va-unan eo a zigemer. 6 Med an neb a ro skwer-fall da unan euz ar re vihan-mañ a gréd ennon, eo gwelloh dezañ e vo staget ouz e houzoug eur mên-milin ha stlapet e goueled ar mor.
7 « Gwas-a-ze d’ar béd, en abeg d’e wall-skweriou ! Gwall-skweriou a rank beza, med gwas-a-ze d’ar re a zo kirieg anezo.
8 « Mar d-eo da zorn pe da droad pennabeg dit da goueza, troh anezo ha taol anezo pell diouzit, rag gwelloh eo dit antreal er vuez, mogn pe vahagnet, eged kaoud da zaou zorn ha da zaou droad, ha beza taolet en tan peurbaduz.
9 « Mar d-eo da lagad pennabeg dit da goueza, tenn anezañ, ha taol anezañ pell diouzit, rag gwelloh eo dit antreal born er vuez, eged beza taol gand da zaou lagad e jehenn an tan.
10 « Na zisprijit nikun euz ar re vihan-mañ, rag m’hel lavar deoh, dalhmad, en Neñv, ema o êlez o daoulagad o para war va Zad hag a zo en Neñvou » [45] .
12 « Petra ’zoñjit ? M’e-neus eun dén kant danvad, ha ma teu unan da zianka, daoust ha ne lezo ket an naonteg ha pevar-ugent all war ar menez, evid mond war glask an hini dianket ?
13 « Ha ma teu a-benn d’e gavoud en-dro, e gwirionez m’hel lavar deoh, e-no muioh a joa a-berz hennez eged a-berz an naonteg ha pevar-ugent ha n’int ket bet dianket.
14 « Evel-se e fell d’ho Tad a zo en Neñv n’ez afe da goll nikun euz ar re vihan-se.
15 « Ma teu d’az preur mankoud en da geñver, kee da repren anezañ, te hag eñ, etrezoh ho taou. Ma selaou ahanout ez-po e hounezet. 16 Med ma ne zalh kont e-béd, kemer c’hoaz da vond ganit unan pe zaou, evid ma vo reñket an afer, war lavar daou pe dri dest.
17 « Ma ne ’fell ket dezañ, lavar d’ar vreudeur, ha ma ne ’fell ket dezañ zokén selaou ar vreudeur, ra vo evidout evel eur payan hag eur publikan.
18 « E gwirionez m’hel lavar deoh, kement ho-po liammet war an douar, a vo liammet en Neñvou ha kement ho-po diliammet war an douar a vo diliammet en Neñvou.
19 « E gwirionez m’hel lavar deoh, ma teu da zaou ahanoh en em gleved, evid goulenn war an douar eun dra bennag, e vezo roet dezo gand va Zad a zo en Neñvou. 20 Rag pa vez daou pe dri bodet em ano, e vezan eno ganto ».
21 Neuze e tosteas Pèr ouz Jezuz hag e lavaras dezañ :
— « Aotrou, péd kwech, ma teu d’am breur mankoud ouzin, e tlean pardoni dezañ ? Beteg seiz kwech ? »
22 Jezuz a respontas :
— « Ne lavaran ket dit beteg seiz kwech, med beteg seiteg ha tri-ugent kwech seiz kwech.
23 « Heñvel eo Rouantèlèz an Neñvou ouz eur roue hag a fellas dezañ renka e goñchou gand e zervicherien.
24 « pa oe staget da renka e goñchou, e oe digaset dirazañ eun dén hag a oa dleour dezañ a zég mil talant [46]
25 « O veza n’e-noa ket peadra da baea e zle, e roas ar mestr urz d’e werza, eñ, e wrég hag e vugale ha kement e-noa, da veza evel-se diskarg euz e zle.
26 « Neuze e kouezas ar zervicher e-harz e dreid ha stouet dirazañ e lavare :
— « Aotrou, ro din amzer hag e paein dit kement a dlean ».
27 « Kroget an druez ennañ, e lezas ar mestr e zervicher da vond kuit en eur rei dezañ an distaol euz e zle.
28 « Med en eur vond er-mêz, e kavas hemañ unan euz e genzervicherien hag a oa dleour dezañ euz a gant diner. Paka ’reas krog ennañ ha waska war e houzoug beteg war-nes e vouga, en eur lavared :
— « Paee da zle ! »
29 « Neuze e kouezas ar zervicher e-harz e dreid en eur bedi anezañ :
— « Ro amzer din hag e paein va dle ».
30 « Egile ne fellas ket dezañ. Mond a reas da lakaad e daoler er prizon beteg m’e-nefe paeet e zle.
31 « O weled kement-se e oe glaharet braz ar zervicherien all, hag e teujont da gonta d’o mestr kement a oa bet c’hoarvezet.
32 « Neuze e lakeas ar mestr e helver, hag e lavaras dezañ :
— « Servicher fallagr, an distaol euz kement e oas dleour din am-eus roet dit, o veza m’az-poa aspedet ahanon. 33 Daoust ha n’oa ket dleet dit d’az-tro, kaoud truez ouz da genzervicher, evel m’am-eus bet truez ouzit ? »
34 « Hag ar mestr, kounnar braz ennañ, a lakeas anezañ etre daouarn ar vourrevien, beteg m’e-nefe paeet e zle penn-da-benn.
35 « Evel-se e raio en ho-keñver va Zad hag a zo en Neñv ma ne bardonit ket a-greiz-kalon, pep hini ahanoh, an eil d’egile. ».
1 P’e-noa Jezuz echu ar prezegennou-ze, e kuiteas Bro-Halilea hag e teuas war douar Bro-Judea en tu all d’ar Jordan. 2 Eun niver braz a dud a yeas d’e heul hag eno e pareas anezo.
3 Farizianed a zeuas d’e gavoud evid klask e amproui, hag e lavarjont dezañ :
— « Daoust hag aotre e-neus ar gwaz da gas kuit e wrég evid abeg pe abeg ? »
4 Jezuz a respontas :
— « Ha n’ho-peus ket c’hwi lennet e-neus Doue krouet er penn kenta ar gwaz hag ar vaouez, ha lavaret dezo : 5 « Ablamour da gement-se, e kuitaio ar gwaz e dad hag e vamm, evid beza d’e wrég, hag e teuint da veza o-daou eur horv kepkén. 6 Evel-se n’int mui daou, med eur horv kepkén. Arabad eo d’an dén dispartia ar pez a zo bet unanet gand Doue ».
7 — « Perag eta, emezo dezañ, e-neus Moizez roet urz da rei eur paper a dorr-dimezi, pa gaser kuit ar wrég ? »
8 Respont a reas :
— « En abeg d’ar haledet m’eo ho kalon, eo e-neus Moizez roet an aotre deoh da gas kuit ho kwragez, med er penn kenta n’edo ket an traou evel-se.
9 « Hel lavared a ran deoh : an neb a gas kuit e wrég, nemed ha serh e vefe, hag a zimez gand unan all, a ra ar pehed a avoultriez ».
10 An diskibien a lavaras dezañ :
— « Mar d-ema kont evel-se evid ar gwaz e-keñver e wrég eo gwelloh chom dizimez ».
11 — « An oll, emezañ dezo, ne intentont ket kement-se, nemed ar re a zo bet roet dezo d’her hompren.
12 « Bez’ ez eus tud hag a zo dihalloud da zimezi, o veza m’int bet ganet evel-se gand o mamm, re all bet laket er stad-se gand an dud, ha re all hag a zo chomet dizimez ablamour da Rouantèlèz Doue. An neb a hell intent, dezañ da intent ».
13 Neuze e oe digaset dezañ bugale, evid ma’h astennfe e zaouarn warno gand eur bedenn. Med an diskibien o diarbennas krenn.
14 Jezuz a lavaras :
— « Lezit ’ta ar vugale vihan da zond davedon, ha na virit ket outo, rag d’ar re a zo heñvel outo eo e vo roet Rouantèlèz Doue ».
15 Ha goude beza astennet warno e zaouarn, ez eas kuit ahano.
16 Ha setu eun dén o tostaad outañ hag o lavared dezañ :
— « Petra a vad am-eus da ober evid kaoud ar vuez peurbaduz ? »
17 Respont a reas dezañ :
— « Perag e rez goulennou ouzin diwar-benn ar mad ? N’eus nemed Doue hag a ve mad. Ma fell dit antreal er Rouantèlèz, mir ar gourhemennou ».
18 — « Pere, emezañ ? »
Ha Jezuz respont :
« Ne lazi ket, ne vezi ket avoultrer, ne laeri ket, ne lavari ket falz-testeniou. 19 Da dad ha da vamm a enori, ha da nesa a gari eveldout da unan ».
20 Ar paotr yaouank a respontas dezañ :
— « An dra-ze am-eus miret penn-da-benn. Petra ’vank din c’hoaz ? »
21 Jezuz a respontas dezañ :
— « Ma fell dit beza parfet, kee, gwerz kemend a zo dit, hag her ro d’ar paour, ha neuze ez-po eun teñzor en neñvou, ha goudeze, deus d’am heul ».
22 O kleved kement-se ez eas kuit ar paotr yaouank pounner e galon, rag pinvidig braz e oa.
23 — « E gwirionez m’hel lavar deoh : Eun dén pinvidig a vo dïêz braz dezañ antreal e Rouantèlèz Doue. 24 Hel lavared a ran deoh, eur wech c’hoaz : Esoh eo d’eur hañval tremen dre hraouenn eun nadoz eged d’eun dén pinvidig mond e Rouantèlèz Doue.
25 War ar geriou-ze e oe souezet maro an diskibien hag e lavarent :
— « Piou eta a hell beza salvet ? »
26 Jezuz en eur zelled outo a lavaras :
— « An dud a zo an dra-ze dreist d’o galloud, med Doue n’eus netra dreist d’e halloud ».
27 Neuze e lavaras Pèr :
— « Ha ni hag on-eus dilezet pep tra evid mond d’az heul, petra ’dalvezo an dra-ze deom ?
28 Jezuz a lavaras dezo !
— « E gwirionez m’hel lavar deoh : Pa vo renevezet ar béd a-béz, pa azezo Mab an dén war e dron a hloar, e vezoh, c’hwi ive hag a zo deuet d’am heul, azezet war daouzeg tron evid barn daouzeg meuriad Israël.
29 « Ha kement hini e-no dilezet liez, breudeur, c’hoarezed, tad ha mamm, bugale pe barkeier, ablamour d’am ano, a resevo kalz muioh, ha da lod ar vuez peurbaduz. 30 Ha kalz euz ar re genta a vo da ziweza, hag ar re ziweza-da genta ».
1 « Rag heñvel eo Rouantèlèz Doue ouz eur penn-tiègèz, a yeas er-mêz kerkent ha tarz an deiz da hopra labourerien evid e winieg.
2 « Marhad a reas ganto evid eun diner an devez hag e kasas anezo d’e winieg.
3 « Eet er-mêz war-dro nav eur diouz ar mintin [47] e welas re all aze, war ar blasenn, 4 dilabour, ha dezo e lavaras :
— « Kit, c’hwi ive, d’am gwinieg, hag e roin deoh ar pez a zo just ».
« Hag ez ejont.
5 « Deuet adarre war-dro kreisteiz, ha war-dro teir eur goude kreisteiz, e reas ar memez tra.
6 War-dro pemp eur e teuas c’hoaz er-mêz hag e kavas re all eno, ha dezo e lavaras :
— « Perag ez oh chomet aze dilabour e-pad an deiz ?
7 « Hag int-i a respont dezañ :
— « N’eus deuet dén e-béd d’or gopra ».
« Hag e lavaras dezo :
— « Kit c’hwi ive d’am gwinieg ».
8 « Pa oe deuet an abardaez, e lavaras mestr ar winieg d’e verour :
— « Galv al labourerien ha ro dezo o ’fae, en eur vond euz ar re ziweza d’ar re genta ».
9 « Pa zeuas ar re a oa kroget da labourad war-dro pemp eur, e resevas ar re-mañ beb a ziner.
10 Pa zeuas tro ar re genta, ar re-mañ a zoñje dezo kaoud muioh, med reseo a rejont, int ive, beb a ziner.
11 En eur reseo o ’fae, e hrosmolent en eur lavared :
12 « Ar re-mañ, digouezet da ziweza, n’o-deus greet nemed eun eurvez labour, hag ho-peus roet dezo kement ha deom-ni hag on-eus bet da houzañv beh an deiz hag an dommder ».
13 « Ar mestr a respontas da unan anezo :
— « Va mignon, ne ran ket a haou ouzit. Daoust ha n’eo ket evid eun diner eo ez-poa greet marhad ganin ?
14 Kemer ar pez a zo dit ha kerz en da hent. Me a ’fell din rei d’an diweza kement ha dit.
15 Daoust ha ne hellan ket ober ar pez a garan gand ar pez a zo din ? Pe gwarizi a vefe en da galon ablamour ma ’z on mad ? »
16 « Evel-se e vo ar re ziweza da genta, hag ar re genta da ziweza ».
17 War-nes pignad da Jeruzalem, e kemeras Jezuz an daouzeg en o fart o-unan, hag en hent e lavaras dezo :
18 — « Setu ma pignom da Jeruzalem, hag e vo laket Mab an dén etre daouarn Priñsed ar Veleien hag ar Skribed, ha ganto e vo kondaonet d’ar maro.
19 Hag e lakaint anezañ etre daouarn ar bayaned, evid beza goapeet ganto, skourjezet ha staget ouz ar groaz, ha d’an trede deiz e savo a varo da veo ».
20 Neuze, mamm mibien Zebede, Yann ha Jakez, a dosteas ouz Jezuz gand he mibien. Stoui a reas dirazañ evid ober outañ eur goulenn. 21 Lavared a reas Jezuz dezi :
— « Petra fell dit ? »
— « Gourhemenn, emezi, ma vo en da Rouantèlèz, va daou vab a zo amañ; azezet, unan en tu dehou dit hag egile en tu kleiz ».
22 Respont a reas Jezuz :
— « N’ouzoh ket petra ’houlennit ! Ha gouest oh da eva ar halirad ez an da eva ? » [48]
— « Ya, emezo, gouest om ! »
23 Ha Jezuz dezo :
— « Va halirad, hen eva ’reoh, med, beza azezet a-zehou pe a-gleiz din, n’eo ket din-me eo her rei. Kement-se a vo roet d’ar re e-neus va Zad henn preparet evito ».
24 O kleved kement-se, ez eas an dég all en egar a-eneb an daou vreur. Med Jezuz o galvas hag a lavaras dezo :
25 — « Her gouzoud a rit, ar re a zo e penn ar poblou a ra o mistri warno, hag ar Pennou-Braz a laka da boueza warno o galloud.
26 Ganeoh a-vad ne vo ket kont evel-se. Er hontrol, an hini a glask beza braz en ho touez, ra vo ho servicher deoh.
27 Hag an neb a glask beza ar henta, a dle beza sklavour deoh.
28 « Evel-se, n’eo ket deuet Mab an Dén evid beza servichet, med evid servicha ha rei e vuez evel dasprén evid an dud ».
29 P’edont o kuitaad Jeriko ez oa eun niver braz a dud ouz o heul. Daou zen dall a oa azezet war bord an hent. O kleved edo Jezuz o tremen, en em lakejont da grial :
— 30 « Aotrou, Mab David, bez truez ouzom ! »
31 An dud a lavare dezo dicheg chom sioul, med kreñvoh a ze e youhent :
— « Aotrou, Mab David, bez truez ouzom ! »
32 Jezuz a jomas a-zav, o galvas hag a lavaras dezo :
— « Petra ’fell deoh a rafen evidoh ? »
33 — « Rei deom ar gweled, Aotrou, emezo ! »
34 Truez e-noe Jezuz outo hag e touchas ouz o daoulagad. Kerkent e teuas ar gweled dezo, hag ez ejont d’e heul.
1 Pa oent dija tost de Jeruzalem, digouezet e Betfaje war Menez an Olived [49], e kasas Jezuz daou euz e ziskibien en eur lavared dezo.
2 — « It d’ar vourhadenn a zo dirazoh, c’hwi a gavo dioustu ouz ar stag eun azenez ha ganti eun azenig, distagit anezo hag o digasit din.
3 Ma vez lavaret eun dra bennag deoh, respontit : An Aotrou e-neus ezomm anezo, med dioustu goude e vezint digaset deoh en-dro ».
4 Kement-mañ a zigouezas evid ma teufe da wir komzou ar profet :
5 « Lavarit da verh Sion :
« Setu ma teu da roue davedout,
« dilorh, azezet war eun amenez, eun azenig,
« hini bihan al loen a zoug ar yeo ».
6 Mond a reas an diskibien da ober ar pez e-noa Jezuz kemennet dezo. 7 Digas a rejont ganto an azenez hag e azenig. O gelei a rejont gand o mantilli ha Jezuz a azezas warno.
8 Eur bobl tud a astenne o mantilli war an hent, lod all a drohe skourrou gwez hag o lede war an hent. 9 Hag oll, koulz ar re a gerze a-raog hag ar re a zeue warlerh a grie a bouez-penn :
« Hozanna da Vab David !
« Benniget an hini a zeu en ano Doue !
« Hozanna e barr an neñvou ! »
10 Pa antreas e Jeruzalem, e oe strafuillet an oll e kêr, 11 hag e lavared :
— « Piou eo hennez ? »
Hag e responte an oll :
— « Ar profet Jezuz eo, euz a Nazared e Bro-Halilea ».
12 Neuze eh antreas Jezuz en templ hag e kasas er-mêz ar re oll a oa o werza pe o prena en templ. Tumpa ’reas taoliou an eskemmerien arhant ha kadoriou ar varhadourien goul-med. 13 Hag e lavaras dezo :
— « Skrivet eo, anvet e vo va zi ti ar bedenn, c’hwi a-vad a ra anezañ eun toull laeron ».
14 Tud dall ha tud kamm a zeuas davetañ en templ hag e pareas anezo.
15 O weled an traou burzuduz e-noa greet, hag o kleved ar vugale o youhal en templ : « Hozanna da Vab David ! » Priñsed ar Veleien hag ar skribed a yeas e kounnar, 16 hag e lavarjont dezañ :
— « Ha kleved a rez ar pez a lavaront ? »
— « Ya, eme Jezuz. Daoust ha n’ho-peus ket bet lennet biskoaz : Diwar genou ar vugaligou vihan pe vihannoh, -ez peus prépare! evidout eur veuleudi ? »
17 O lezel a reas eno hag ez eas er-mêz euz kêr evid mond da Vetania el leh ma tremenas an noz.
18 O tistrei e kêr, a-bréd antronoz, e teuas naon dezañ. 19 Gweled a reas eur wezenn ’fiez tost d’an hent, hag e tosteas outi, med ne gavas enni netra nemed deliou, hag e lavaras dezi :
— « Biken mui ne zougi frouez ! »
Ha kerkent e tizehas ar wezenn ’fiez. 20 O weled kement-se e oe souezet braz an diskibien hag e lavarjont dezañ :
— « Perag eo bet dizehet ar wezenn ’fiez d’an ampoent zokén ? »
21 Jezuz a respontas :
— « E gwirionez m’hel lavar deoh : M’ho-pefe feiz eun devez hep tamm douetañs e-béd, n’eo ket hepkén ar pez am-eus greet d’ar wezenn ’fiez eo a rafeh, med ha goude ma lavarfeh d’ar menez-se : Kerz alese hag en em daol er mor, an dra-ze a zigouezfe. 22 Kement tra a houlennoh gand feiz dre ar bedenn a vo roet deoh ».
23 Pa oe antreet Jezuz en templ, ez eas beteg ennañ Priñsed ar Veleien ha Pennou-Braz ar bobl, e-pad m’edo o kelenn, hag e lavarjont dezañ : « A-berz peseurt galloud e rez-te kement-se ? Ha piou e-neus roet dit ar halloud-se ? »
24 Jezuz a respontas :
— « Me ive a zo o vond da ober eur goulenn ouzoh, unan hepkén ; ma roit respont din e lavarin deoh d’am zro a-berz peseurt galloud e ran an dra-ze.
25 « Badeziant Yann euz peleh e teue ? Pe a-berz an dud pe euz an neñv ? »
Soñjal a reent enno o-unan : ma lavarom euz an neñv e lavaro deom : perag eta n’ho-peus ket kredet ennañ ? 26 Ha ma lavarom a-berz an dud, on-eus da ziwall ouz ar bobl, rag an oll a gemer Yann evid eur profet. 27 Neuze e respontjont da Jezuz :
— « N’ouzom ket ».
— « Na me, eme Jezuz, ne lavarin ket deoh kennebeud a-berz peseurt galloud e ran an dra-ze ».
28 — « Petra ’zoñjit euz kement-mañ ? : Eun dén e-noa daou vab. Mond a reas da gavoud ar henta hag e lavaras dezañ : Va mab, kee da labourad hirio d’am gwinieg ».
29 Respont a reas :
— « Ne ’fell ket din ».
Med goudeze, savet keuz gantañ, ez eas.
30 An tad a yeas da gavoud egile hag e lavaras ar memez tra dezañ. Hemañ a respontas :
— « Mond a ran, Aotrou ! » Med n’ez eas ket [50].
31 — « Pehini anezo e-neus greet bolontez e dad ? » Respont a rejont : « An hini kenta ! »
Jezuz a lavaras dezo :
— « Ar bublikaned hag ar merhed a vuez fall a ya en ho-raog e Rouantèlèz Doue. 32 Rag deuet eo Yann d’ho kavoud o veva hervez ar Justis, ha n’ho-peus ket kredet ennañ. Ha c’hwi, goude beza gwelet ar pez ho-peus gwelet, n’oh ket deuet da jeñch buez evid kredi ennañ ».
33 « Selaouit eur barabolenn all :
« Eur penn-tiègèz a blantas eur winieg ; kaea ’reas tro-war-dro, kleuza enni eur waskéréz ha sevel eun tour [51]. Goudeze e roas anezi diouz feurm da winierien hag ez eas da veaji.
34 « Pa zeuas ar mare da gutuill ar rezin e kasas serviche-rien daved ar winierien evid kaoud diganto frouez ar winieg. 35 Med ar re-mañ a grogas en e zervicherien, a skoas gand unan, a lazas unan all, hag a stlapas mein ouz an trede.
36 « Kas a reas c’hoaz servicherien all, niverusoh eged ar re genta. Resevet e oent en hevelep doare.
37 A-benn ar fin e kasas dezo e vab en eur lavared :
— « Va mab o-do doujañs evitañ »,
38 « Med o weled ar mab e lavaras ar winierien kenetrezo :
— « An heritour eo hemañ ; deom ! Lazom anezañ hag e vo deom an heritaj ».
39 « Paka krog a rejont ennañ, e daoler er-mêz euz ar winieg hag e laza. 40 Ahanta ! pa zeuio mestr ar winieg, petra raio d’ar winierien-ze ? »
41 Respont a rejont :
— « Eur maro kriz a roio d’an dud fallagr-se. Ar winieg a roio diouz feurm da winierien all hag a roio dezañ ar frouez ’ anezi d’ar poent ».
42 Ha Jezuz respont dezo :
— « N’ho-peus ket lennet biskoaz er Skrituriou ? : « Ar mên taolet kuit gand ar re a zave ti, a zo deuet da veza ar mên-korn. Kement-se eo labour an Aotrou, hag eun dra vurzuduz eo evidom ». 43 Setu perag e lavaran deoh : tennet e vo diganeoh Rouantèlèz Doue, evid beza fiziet en eur bobl hag a raio dezi taoler frouez.
44 « An neb a gouezo war ar mên-ze a vo brevet, hag an neb a gouezo ar mên-ze warnañ a vo flastret gantañ ».
45 Priñsed ar Veleien hag ar Skribed [52] a intentas e oa diwar o ’fenn eo e-noa komzet. 46 Klask a rejont lakad an dorn warnañ, med aon o-doa, rag an dud a gemere anezañ evid eur profet.
1 Hag e stagas Jezuz adarre da gomz dezo dre bara-bolennou :
2 — « Heñvel eo Rouantèlèz Doue ouz eur roue oh ober lein-eured e vab. 3 Kas a reas da helver d’al lein ar re a oa bet pedet, med ne ’fellas ket dezo dond. 4 Kas a reas c’hoaz servicherien all en eur lavared dezo :
— « Lavarit d’ar re a zo pedet : Setu, pourchaset eo ar préd, prést eo pep tra, deuit d’ar friko ! »
5 « Med ne rejont ket a van, hag ez ejont, unan d’e bark, unan all d’e genwerz. 6 Ar re all a bakas krog er zervicherien, a wallgasas anezo hag o lazas.
7 « Ar roue a yeas droug ennañ, kas a reas e zoudarded gand urz da laza ar vuntrerien ha da lakad an tan en o hêriadennou.
8.« Lavared a reas neuze d’e zervicherien :
— « Prést eo al lein-eured, med ar re a oa kouviet n’oant ket din da zond. 9 It eta dre ar hroaz-heñchou, hag ar re oll a gavoh war hoh hent, pedit anezo da zond ».
10 « Ar zervicherien a yeas dre an heñchou, a zastumas ar re oll a zigouezas ganto, mad ha fall, hag ar zal-eured a oe leuniet a gouvidi.
11 « Ar roue a antreas da weled ar re a oa ouz taol. Gweled a reas unan ha ne zouge ket e zae-eured hag e lavaras dezañ :
12 — « Penaoz ’ta ez out antreet amañ hep kaoud war-nout da zae-eured ? »
« Ne lavaras grig. 13 Neuze e lavaras ar roue d’ar zervicherien :
— « Liammit dezañ e zaouarn hag e dreid, ha taolit anezañ er-mêz, en deñvalijenn. Eno e vo daelou ha skrignadeg dent. 14 Rag kalz a zo galvet, ha nebeud a-vad a zo dibabet ».
15 Neuze e klaskas ar Farizianed an tu kenetrezo da lakaad anezañ d’en em zislavared en e gomzou. 16 Kas a rejont dezañ, diskibien dezo, ha ganto re all euz kostezenn Herodez [53].
— « Mestr, emezo da Jezuz, ni ’oar ez out eun dén just hag e kelennez heñchou Doue gand lealded, hep delher kont euz an dud nag euz ar pez a zeblantont beza. 17 Petra ’zoñjez : Daoust hag aotre ’zo pe get da baea talllou da Zezar ? »
18 Jezuz a-vad, o weled o fallagriez, a respont :
— « Tud faoz ma ’z oh, perag e klaskit paka ahanon ?
19 Diskouezit din peziou mouneiz an taillou ».
Diskouez a rejont dezañ eun diner. 20 Ha Jezuz da lavared dezo :
— « Skeudenn piou a zo war ar pez mouneiz ? »
21 — « Skeudenn Sezar, emezo ». Neuze e respontas dezo :
— « Rentit eta da Zezar ar pez a zo da Zezar, ha da Zoue ar pez a zo da Zoue ».
22 O kleved kement-se e oent souezet braz. E lezel a rejont ha mond kuit.
23 En deiz-se e teuas Saduseaned [54] d’e gavoud. Ar re-mañ a lavar n’eus ket a adsao a varo da veo. Ober a rejont outañ ar goulenn-mañ :
24 — « Mestr, Moizez a lavar : ma varv unan bennag hep bugale, e timezo e vreur gand an intanvez, evid sevel lignez d’e vreur.
25 « Hogen, bez’ e oa ganeom seiz breur. Ar henta a zimezas hag a varvas. O veza ma n’e-noa ket a vugale e lezas e wrég d’e vreur. 26 Evel-se ive evid an eil, an trede ha beteg ar seizved.
27 « War o lerh e varvas ive ar wrég. 28 Ahanta ! Da vare an dasorh, da behini euz ar seiz breur e vo gwrég, pegwir o-deus bet anezi da wrég an eil hag egile anezo ? »
29 Jezuz a respontas dezo :
— « Fazia ’rit, o veza ne anavezit ket ar skrituriou na galloud Doue : 30 D’an dasorh, ne vo kemeret na gwrég na gwaz, med evel êlez an neñv e vo an dud.
31 « Evid ar pez a zell ouz dasorh ar re varo, hag en n’ho-peus ket lennet ar gomz e-neus Doue lavaret deoh :
32 « Me eo Doue Abraham, Doue Izaag, Doue Jakob ? ha n’eo ket Doue tud maro, med Doue tud beo ».
33 O kleved kement-se e oe souezet braz an dud gand e gelennadurez.
34 O veza klevet e-noa Jezuz klozet o genou d’ar Sadu-seaned, eh en em vodas ar Farizianed. 35 Unan anezo, doktor war al Lezenn, a reas outañ ar goulenn-mañ evid e amproui :
36 — « Mestr, pehini eo ar brasa euz ar gourhemennou el Lezenn ? »
37 Jezuz a respontas :
— « Kared a ri an Aotrou da Zoue, a-greiz da galon, gand da oll ene ha da oll spered ». 38 Hennez eo ar brasa hag ar henta euz ar gourhemennou. 39 Hag an eil a zo par dezañ : « Kared a ri da nesa eveldout da-unan ». 40 D’an daou hourhemenn-se e tenn kement a zo er Skritur, el Lezenn hag er Brofeted ».
41 O veza m’oa bodet ar Farizianed e reas outo ar goulenn-mañ :
— 42 « Pehini eo ho soñj diwar-benn ar Mesiaz ? Da biou eo mab ? »
— « Da Zavid, emezo ».
43 Jezuz a lavaras dezo :
— « Perag eta e ro dezañ David, sklêrijennet gand ar Spered-Santel, an ano a Aotroù, pa lavar :
44 « An Aotrou e-neus lavaret d’am Aotrou :
« Azez en tu dehou din
« beteg m’am-bo lakeet da enebourien
« dindan da dreid ».
45 « Ma ra David Aotroù anezañ, penaoz eo mab dezañ ?
46 Ne oe dén gouest da respont netra dezañ, hag azaleg an deiz-se ne gredas mui dén ober goulennou outañ.
1 Jezuz a zisplegas kement-mañ d’ar bobl ha d’e ziskibien :
2 — « Ar Skribed hag ar Farizianed a gelenn diwar gador Voizez. 3 Grit eta ha mirit kement a lavaront deoh. N’it ket a-vad da gemer skwer diwar o oberou, rag lavared a reont ha ne reont ket. 4 Liamma ’reont sammou pounner ha karga anezo war ziskoaz an dud, int-i a-vad, o-unan, ne ’fell ket dezo o diblas gand penn o biz.
5 « Kement a reont a zo evid beza gwelet gand an dud. Dougenn a reont warno rubanou ledan, enno pennadou skrid al Lezenn, hag eo hir-kenañ ar fleñch euz o mantilli.
6 « Klask a reont ar plasou a enor er prejou, hag ar plasou kenta er zinagogou. 7 Plijoud a ra dezo beza saludet gand an dud war ar plasennou ha beza an vêt « rabbi » ganto.
8 « C’hwi a-vad, n’it ket da rei deoh an ano a « rabbi », rag breudeur ez oh oll, ha n’ho-peus nemed eur mestr evid ho kelenn.
9 « Na roit da zen war an douar an ano a dad, rag n’ho-peus nemed eun Tad : an hini a zo en neñvou.
10 Na rit ket kennebeud rei deoh an ano a zoktor, rag n’ho-peus nemed eun doktor : ar Hrist.
11 « An hini brasa en ho-touez, ra vo servicher deoh. 12 Rag an nep en em uhella a vo izelleet, hag an nep en em izella a vo uhelleet.
13 « Gwas-a-ze deoh Skribed ha Farizianed faoz, c’hwi hag a zerr ouz an dud dor Rouantèlèz Doue. Rag c’hwi hoh-unan ne antreit ket, ha ne lezit ket da antreal ar re a garfe henn ober.
15 « Gwas-a-ze deoh Skribed ha Farizianed faoz, c’hwi hag a réd ar mor hag an douar evid gounid unan hepkén d’ho kredennou, ha pa ho-peus e hounezet e rit anezañ eur mab-ivern diou wech gwasoh egedoh.
16 « Gwas-a-ze deoh, blenierien zall hag a lavar : Ma touer dre ar zantual, an dra-ze ne gont ket, med ma louer dre aour ar zantual, neuze ez eur dalhet. 17 Tud diboell ha dall, petra ’zo dreist egile, pe an aour pe ar zantual a ra d’an aour-ze beza sakr ?
18 « C’hwi a lavar c’hoaz : Ma touer dre an aoter, an dra-ze ne gont ket, med ma touer dre ar brovadenn lakeet war an aoter, neuze ez eur dalhet. 19 Tud dall, petra ’zo dreist egile, pe ar brovadenn, pe an aoter a ra d’ar brovadenn beza sakr ?
20 « Mad, an neb a dou dre an aoter a dou dre an aoter ha dre gement a zo warni. 21 An neb a dou dre ar zantual a dou drezan ha dre an hini a zo o chom ennañ. 22 Hag an neb a dou dre an neñv, a dou dre dron Doue, ha dre an hini a zo azezet warnañ.
23 « Gwas-a-ze deoh, Skribed ha Farizianed faoz, c’hwi hag a bae an deog war ar vent, an aned hag ar humin, e-keid ha ma tilezit ar pez a zo ar grevusa el Lezenn : ar justis, an drugarez hag al lealded. Kement-mañ a oa da ober heb dilezel kement-se. 24 Blenierien zall hag a ziwall da lonka eur ’fubuenn e-keid ha ma lonkit eur hañval.
25 « Gwas-a-ze deoh Skribed ha Farizianed faoz, c’hwi hag a nêta an diavêz euz ar werenn pe euz ar plad, e-keid ha m’eo leun an diabarz euz frouez al laeronsi hag al lontègèz. 26 Farizianed dall ! Nêtait da genta diabarz ar werenn evid ma teuio an diavêz ive da veza net.
27 « Gwas-a-ze deoh, Skribed ha Farizianed faoz ! C’hwi hag a zo heñvel ouz beziou gwennet, kaer da weled diouz an diavêz, med hag a zo leun an diabarz anezo a eskern tud varo hag a bep seurt loustoni.
28 « Evidoh eo ar memez tra. Diouz ho kweled e seblantit beza tud just, e-keid ha ma ’z oh leun a ’falzentez hag a ’fallagriez.
29 Gwas-a-ze deoh, Skribed ha Farizianed faoz, c’hwi hag a zav beziou d’ar brofeted, hag a gaerra beziou an dud just 30 hag a lavar : En amzer on Tadou, ma vijem bet war an douar, n’or-bije ket kemeret perz ganto da skuill gwad af brofeted. 31 Evel-se e tougit testeni a-eneb deoh hoh-unan : mibien oh d’ar re o-deus lazet ar brofeted. 32 Mad ! c’hwi a gas da benn ar pez o-doa komanset ho Tadou ».
33 Sarpanted, naered-wiber, penaoz e hellfeh mired da veza kondaonet d’ar Jehenn ? 34 Setu perag e kasan deoh profeted, tud fur ha Skribed. Lod anezo a vo lazet ganeoh pe staget ouz ar groaz. Lod all a vo skourjezet ganeoh hag argaset a gêr da gêr.
35 « Hag evel-se e kouezo warnoh toud argwad digabluz, bet skuillet war an douar, azaleg gwad Abet beteg gwad Zakariaz, mab Barakiaz, bet lazet ganeoh etre ar zantual hag an aoter.
36 « E gwirionez m’hel lavar deoh, an traou-ze oll a gouezo war ar rummad tud-mañ.
37 « Jeruzalem ! Jeruzalem ! Te hag a laz ar brofeted hag a labez ar re a vez kaset dit, péd kwech am-eus-me klasket dastum da vugale, evel ma tastum ar vamm -yar he yér-bihan dindan he diwaskell ha n’eo ket bet feller dit.
38 « Mad ! Lezet e vo ganeoh ho ti, goullo [55]. 39 Rag hel lavared a ran deoh, diwar vremañ ne weloh mui ahanon beteg ma lavaroh : « Ra vo benniget an Hini a zeu en ano an Aotrou ».
Deuet er-mêz euz an templ, edo Jezuz o vond gand e hent. E ziskibien a dennas e evez war zavaduriou an templ. 2 Jezuz a lavaras dezo :
— « Gweled a rit an oll draou kaer-ze neketa ! E gwirionez m’hel lavar deoh, ne jomo ket amañ mên war vên. Distrujet e vo pep tra ».
3 Jezuz a oa azezet war ar Menez Olived. E ziskibien a zeuas d’e gavoud, a gostez, hag a lavaras :
— Lavar deom peur e tigouezo an traou-ze, ha petra ’vo ar zin euz da zonedigez hag euz fin ar béd ».
4 Jezuz a respontas :
— « Diwallit na zeufe dén d’ho touella. 5 Rag kalz a zeuio o kemer va ano hag o lavared : « Me eo ar Mesiaz ! » Hag e touellint kalz a dud.
6 « Ano a glevoh euz a vrezel hag euz a drouz brezel. Taolit evez ! N’it ket da gaoud aon. Kement-se a rank beza, med ne vo ket c’hoaz ar fin.
7 « Rag enebiez a zavo, pobl a-eneb da bobl, rouantèlèz a-eneb da rouantèlèz. E meur a leh e vo kernez ha krén-douar. 8 Ne vo aze nemed poaniou-gwilioud eur béd nevez o tigeri.
9 « Neuze e vezoh heskinet, e vezoh lazet, e vezoh kaseet gand ar bayaned ablamour d’am ano. 10 ha neuze e kouezo eun niver braz a dud. En em werza, en em gasaad a raint an eil egile.
11 « Falz profeted a zavo stank hag a douello kalz a dud. 12 Dre ma kresko ar ’fallagriez e tigresko ar garantez e-touez an dud. 13 Med an hini a zalho mad beteg penn, hennez a vo salvet.
14 « Embannet e vo kelou mad ar Rouantèlèz dre ar béd a-béz. Eun testeni a vo aze evid ar bayaned. Ha neuze e teuio ar fin.
15 « Pa weloh eta o rén el leh santel an « heugadenn spontuz » e-neus komzet anezañ ar profet Daniel, ra gom-preno an neb a lenn.
16 « Neuze, an dud a vo e Bro-Judea, dezo tehed d’ar meneziou, 17 Hag an hini a vo war al leur-doenn, dezañ chom hep diskenn da gerhad ar pez e-neus en e di. 18 An hini a vo er park, dezañ chom hep distrei war e giz da gerhad e vantell.
19 « Gwas-a-ze d’ar gwragez a vo o tougenn pe o vaga en deveziou-ze ! 20 Pedit evid n’ho-po ket da dehed er goanv pe d’eun deiz sabat. 21 Rag neuze e vo eun diénéz ken braz ma n’eus ket bet gwelet kemend-all abaoe penn kenta ar béd. beteg bremañ ha ne vo gwelet biken mui… 22 Ha ma ne vefe ket berreet an deiziou-ze ne vefe saveteet dén e-béd, med ablamour d’ar re zibabet gand Doue e vezint berreet.
23 « Neuze, ma lavar unan bennag deoh : « Amañ ema ar Mesiaz ! » pe : « aze ema ! » n’it ket da gredi. 24 Rag sevel a raio meur a Vesiaz faoz ha meur a brofet faoz. Ober a raint sinou braz ha burzudou, peadra da douella ar re zibabet gand Doue zokén, ma vefe posubl henn ober.
25 « Setu ! Roet am-eus deoh da houzoud en a-raog ».
26 « Ma vez lavaret deoh eta : « Setu en er goueleh. N’it ket da vond. « Setu en el lehiou kuz ». N’it ket da gredi. 27 Evel ma strink al luhedenn, ha ma skéd euz ar zao-heol beteg ar huz-heol, evel-se e vo ive donedigez Mab an dén. 28 E leh pe leh ma vez ar horv maro eno en em vod ar guped.
29 « Raktal goude an deveziou-ze a ziénéz [57] e teñvalaio an heol, ne skedo mui al loar, ar stered a gouezo euz an neñv, hag e vo brallet galloudegeziou an neñvou.
30 « Neuze eh en em ziskouezo en neñv sin Mab an dén. Oll veuriadou an douar a laosko gouelvanou. Gweled a raint Mab an dén o tond war goabrennou an neñv, gand kalz a halloud hag a hloar.
31 « Hag e kaso e êlez gand an drompill vraz, da zastum euz ar pevar-avel, euz eur penn d’egile d’an neñvou ar, re zibabet gantañ.
32 « Diwar ar wezenn ’fiez intentit an heñveledigez-mañ : Kerkent ha ma teu he skourrou da veza tener hag he deliou da boulza, e ouezit ema tost an hanv. 33 Evel-se ive, pa weloh an traou-ze oll, c’hwi a ouezo ema tost Mab an dén, e-tal an nor.
34 « E gwirionez m’hel lavar deoh, ne dremeno ket ar rummad tud-mañ ken na vo tremenet an oll draou-ze. 35 Tremen a raio an neñv hag an douar, va homzou a-vad ne dremenint ket. 36 Med an deiz hag an eur, dén n’o anavez, nag êlez an neñvou nag ar Mab, dén, nemed an Tad hag Eñ hepkén ».
37 « Evel ma oe kont en amzer Noe, evel-se e vo ive da zonedigez Mab an dén.
38 « En deiziou a-raog an dour-beuz, an dud a zebre hag a eve ; dimezi a reent, paotred ha merhed, beteg an deiz ma’h antreas Noe en arh. 39 Ha n’o-doa douetañs a netra, beteg ma teuas an dour-beuz d’o zamma oll. Evel-se e vo kont ive da zonedigez Mab an dén.
40 « Neuze, euz daou zen a vo er park, e vo kemeret unan ha lezet egile. 41 Euz diou vaoueza vo o vala gand ar vreo, e vo kemeret unan ha lezet e-bén.
42 « Bezit war evez eta, rag n’ouzoh ket pe da zeiz e teuio ar Mestr.
43 « Komprenit mad, m’e-nefe gouezej mestr an ti, da beseurt mare euz an noz e vefe deuet al laer, e vefe chomet war héd, ha n’e-nefe ket lezet toulla moger e di. 44 Bezit eta prést, c’hwi ive, rag dond a raio Mab an dén d’an eur na zoñj ket deoh ».
45 Pehini eo eta ar zervicher féal ha fur, karget gand ar mestr da rén war dud e di, ha da rei dezo o boued d’ar mare ?
46 « Eûruz ar zervicher a vo kavet war e labour gand e vestr pa zigouezo. 47 E gwirionez m’hel lavar deoh, rei a raio dezañ ar garg euz e oll vadou.
48 « Mar d-eo eur zervicher fall, ha ma lavar ennañ e-unan : « Dale a ra va mestr ». 49 Ha ma teu da skei gand e gompagnuned, da zebri ha da eva gand ar vezvierien, 50 e tistroio mestr ar zervicher-ze d’an deiz n’ema ket o hortoz ha d’an eur ne oar ket, 51 e kaso anezañ kuit, hag e raio dezañ evel d’an dud faoz. Eno e vo gouelvan ha skrignadeg dent ».
1 « Neuze e vo heñvel Rouantèlèz Doue, ouz dég plah yaouank pedet d’eur préd-eured, hag a gemeras lampeier evid mond da ziambroug an dén-nevez [58].
2 « Pemp anezo a oa diskiant ha pemp a oa fur. 3 Ar pemp diskiant o-doa kemeret lampeier med hep kemered eoul. 4 Ar re ’fur a gemeras eoul e podou da heul o lampeier.
5 « O veza ma talée an dén-nevez e teujont oll da voredi ha da gousked. 6 E-kreiz an noz e savas eur hopadenn :
— « Setu an dén-nevez ! It er-mêz d’e ziambroug ! »
7 « Neuze e tihunas an oll blahed yaouank hag e prepar-jont o lampeier. 8 Ar re ziskiant a lavaras d’ar re ’fur :
— « Roit deom euz hoh eoul, rag on lampeier a zo war-nes mervel ».
9 « Ar re ’fur a respontas :
— « Nann, rag ne vefe ket a-walh evidom hag evidoh. It kentoh da brena evidoh da di ar marhadour ».
10 « Med en-dra m’edont o vond da brena e tigouezas an dén-nevez. Ar re a oa prést a yeas tre gantañ er zal-eured, hag e oe serret an nor. 11 Diwezatoh eh erruas ive ar plahed diskiant, hag e lavarjont :
— « Aotrou ! Aotrou ! digor deom ! »
12 « Med eñ a respontas :
— « E gwirionez me ’lavar deoh, n’hoh anavezan ket ».
13 « Bezit war evez eta, rag n’ouzoh nag an deiz nag an eur ».
14 « An traou a vo evel m’ema kont gand eun dén o vond da betl-bro. Gelver a reas e zervicherien hag e fizias enno e vadou.
15 « Da unan e roas pemp talant [59]. Da unan all daou, ha da unan all, unan ; da bep hini hervez ar gouest ma oa. Hag ez eas kuit.
16 « Raktal, an hini e-noa resevet pemp talant a yeas d’o lakaad da dalvezoud hag a hounezas pemp all. 17 En hevelep doare, an hini e-noa bet daou dalant a hounezas daou all. 18 Med an hini n’e-noa bet nemed unan a yeas d’ober eun toull en douar, hag a guzas ennañ arhant e vestr.
19 « Pell amzer goude e teuas en-dro mestr ar zervicherien hag e reas e gonchou ganto.
20 « An hini e-noa bet pemp talant a dosteas hag a zigasas pemp talant all ouspenn, en eur lavared :
— « Mestr, pemp talant az-poa fiziet ennon, setu pemp all am-eus gounezet ».
21 « Lavared a reas e vestr dezañ :
— « A zo mad-tre, servicher mad ha féal ! Féal out bet war nebeud a dra, fizioud a rin kalz ennout. Deus da gemer perz e levenez da vestr ».
22 «An hini e-noa bet daou dalant a dosteas ive hag a lavaras :
— « Mestr, daou dalant az-poa roet din, setu daou all gounezet ganin ».
23 « Lavared a reas dezañ e vestr :
— « A zo mad ! Servicher mad ha féal. Féal out bet war nebeud a dra, fizioud a rin kalz ennout. Deus da gemer perz e levenez da vestr ».
24 « O tostaad d’e dro, an hini n’e-noa bet nemed eun talant, a lavaras :
— « Mestr, gouzoud a ran ez out eur rust a zen. Eosti a rez el leh n’az-peus ket hadet, ha dastum el leh n’az-peus ket strewet. 25 Aon a zo kroget ennon hag ez on eet da guzad da dalant en douar. Setu-eñ amañ, kemer da dra ».
26 Med ar Mestr a respontas :
— « Servicher fall ha lezireg, gouzoud a rez eh eostan el leh n’am-eus ket hadet, hag e tastuman el leh n’am-eus ket strewet. 27 Mad ! e liées neuze beza laket va arhant war gampi, hag o tond en-dro em-befe kavet va ’feadra gand an interest diwarnañ.
28 Lamit eta digantañ an talant e-neus, ha roit anezañ d’an hini e-neus dég. 29 Rag an hini e-neus a vo roet dezañ hag e-no kalz, med an hini n’e-neus ket a vo lamet digantañ ar pez e-neus zokén. 30 Evid ar zervicher didalvez, stlapit anezañ er-mêz, en deñvalijenn. Eno e vo daelou ha skrignadeg dent ».
31 « Pa zeuio Mab an dén en e hloar, gantañ an oll êlez, eh azezo war e dron a hloar. 32 Dastumet e vo dirazañ an oll boblou, hag e tispartio an dud an eil diouz egile, evel ma tisparti ar pastor an danvadezed diouz ar givri [60]. 33 Hag e lakaio an danvadezed en tu dehou dezañ hag ar givri en tu kleiz. 34 Neuze e lavaro ar roue d’ar re a vo en tu dehou :
— « Deuit, tud benniget gand va Zad, resevit da lod ar Rouantèlèz a zo bet pourchaset evidoh azaleg krouidigez ar béd. 35 Rag, naon am-eus bet, hag ho-peus roet din da zebri ; sehed am-eus bet, hag ho-peus roet din da eva ; estranjour on bet hag ho-peus va digemeret. 36 En noaz edon hag ho-peus va gwisket ; klañv e oan hag ez oh deuet d’am gweled ; er prizon edon hag ez oh deuet beteg ennon ».
37 « Neuze e responto dezañ an dud just :
— « Peur on-neus ni da welet o kaoud naon, hag on-eus-ni roet dit da zebri ? O kaoud sehed hag on-eus-ni roet dit da eva ? 38 Pe vare on-eus-ni da welet estranjour hag on-eus-ni da zigemeret ? En noaz hag on-eus-ni da wisket ? 39 Pe vare on-eus-ni da welet klañv pe er prizon, hag ez om eet davedout ? »
40 « Hag e responto ar roue :
— « E gwirionez m’hel lavar deoh, bewech m’ho-peus greet kement-se d’an disterra euz va breudeur, d’in-me va-unan eo ho-peus her greet. »
41 « Neuze e lavaro d’ar re a vo en tu kleiz :
— « It pell diouzin, tud villiget ahanoh, it d’an tan a bado da viken, bet c’hwezet evid an diaoul hag e êlez.
42 Rag, naon am-eus bet ha n’ho-peus ket roet din da zebri ; sehed am-eus bet ha n’ho-peus ket roet din da eva ; 43 Estranjour e oan ha n’ho-peus ket va digemeret ; En noaz edon, ha n’ho-peus ket va gwisket, klañv hag er prizon ha n’oh ket deuet d’am gweled ».
44 Neuze int-i a lavaro :
— « Aotrou, peur on-eus-ni da welet, naon dit pe zehed, estranjour pe en noaz, klañv pe er prizon ha n’om ket deuet j war da zikour ? »
45 « Hag e responto dezo :
— « E gwirionez m’hel lavar deoh : Bewech ma n’ho-peus ket greet kement-se evid unan pe unan euz ar re vihan-ze, din-me kennebeud n’ho-peus ket her greet.
46 « Hag ez aio ar re-mañ d’an tan a bado da viken, hag ar re just d’ar vuez ne vo fin e-bed dezi ».
1 P’e-noa Jezuz echuet gand an oll brezegennou-ze, e lavaras d’e ziskibien :
2 — « Gouzoud a rit ema ar Pask a-benn daou zevez amañ, hag e vo gwerzet Mab an Dén da veza staget ouz ar groaz ».
3 Neuze en em vodas Priñsed ar Veleien ha Pennou-Braz ar bobl e palez ar Beleg-Braz, Kaifaz e ano.
4 A -du e oent da baka Jezuz dre finesa ha d’e lakaad d’ar maro. 5 Koulskoude e lavarent :
— « Arabad eo e vefe e-pad ar gouel, gand aon na zavfe freuz gand ar bobl ».
6 Jezuz a oa e Betania e ti Simon al lor, 7 pa dosteas outañ eur vaouez ganti eur podig alabastr leun a louzou c’hwez-vad a briz braz. E skuill a reas war benn Jezuz e-keid ha m’edo ouz taol. 8 O weled kement-se e oe feuket braz an diskibien hag e lavarjont :
— « Perag, emezo, eur seurt koll ?
9 Gellet e vefe bet e werza kér-kenañ, ha rei ar priz d’ar beorien ».
10 O houzoud kement-se e lavaras Jezuz dezo :
— « Perag ober poan d’ar vaouez-se ? Eun dra vad eo he-deus greet em-henver.
11 Peorien ho-pezo bepréd en ho-touez, me a-vad n’ho-peus ket evid atao. 12 En eur skuill al louzou c’hwez-vad war va horv eo er gwél euz va zebetiadur eo he-deus her greet. 13 « E gwirionez m’hel lavar deoh, e kement leh ma vo embannet an Aviel-mañ, dre ar béd a-béz, e vo kontet ive, gand ar zoñj anezi, ar pez he-deus greet.
14 Neuze, unan euz an daouzeg, Judaz Iskariot, a yeas da gavoud Priñsed ar Veleien, 15 hag a lavaras dezo :
— « Pegement e rooh din ma lakan Jezuz etre ho taouarn ? »
Ar re-mañ a ziviz tregont pez arhant ([61]).
16 Azaleg ar mare-ze, e klaske Judaz an tu da rei Jezuz dezo.
17 Da geñver an deiz kenta euz Gouel ar Bara-Dihoell e teuas an diskibien da lavared da Jezuz :
— « E peleh e fell dit e pourchasfem dit préd ar Pask ? »
18 Jezuz a respontas :
— « It e kêr da di an hemañ ’n-henn ha lavarit dezañ : « ar Mestr a lavar : « Va eur a zo tost. En da di eo ez an da ober ar Pask gand va diskibien ».
19 Ober a reas an diskibien evel m’e-noa Jezuz gourhe-mennet dezo hag e preparjont ar Pask.
20 Deuet an noz, edo Jezuz ouz taol gand an Daouzeg 21 hag e-pad m’edont o tebri e lavaras :
— « E gwirionez, m’hel lavar deoh, unan ahanoh am gwerzo ».
22 Glaharet braz e oent, ha pep hini da lavared dezañ :
— « Daoust ha me e vefe, Aotrou ? »
23 Med eñ a respontas :
— « Laket e-neus e zorn er plad ganin an hini am gwerzo.
24 Mond a ra kuit Mab an dén, evel m’eo skrivet diwar e benn, med gwas-a-ze d’an dén m’eo gwerzet gantañ Mab an dén. Gwelloh e vefe bet dezañ ne vefe ket bet ganet ».
25 Judaz, an hini a werze anezañ, a lavaras :
— « Daoust ha me e vefe, rabbi ?
Jezuz a respont :
— « Henn lavaret az-peus ».
26 E-pad ar préd e kemeras Jezuz bara, e renias bennoz, e torras ar bara hag her roas d’e ziskibien en eur lavared : « Kemerit ha debrit euz hemañ, va Horv eo ».
27 Goudeze e kemeras eur halirad, e renias bennoz hag her roas dezo en eur lavared : 28 « Evit oll anezañ, rag va Gwad eo hemañ, Gwad an Emgleo [63], skuillet evid eun niver braz a dud, evid ar pardon euz ar pehejou.
29 « Henn lavared a ran deoh : ne evin mui hiviziken euz ar frouez-man euz ar winienn, beteg ma’h evin anezañ, nevez, ganeoh e Rouantèlèz va Zad ».
30 Kana ’rejont salmou ha mond etrezeg ar menez Olived. 31 Neuze e lavar Jezuz dezo :
— « Eur skoill e vezin, en noz-mañ, evidoh oll. Rag skrivet eo : Skei a rin gand ar mêsaer hag e vo strewet an deñved. 32 Med goude ma vezin savet da veo, e vezin en ho-raog e Bro-Halilea ».
33 Neuze e savas Pèr e vouez hag e lavaras :
— « Ha goude ma teufent oll da goueza ablamour dit, evidon-me ne gouezin ket ».
34 Ha Jezuz a zisklêrias dezañ :
— « E gwirionez, me ’lavar dit, en noz-mañ, a-raog m’e-no ar hillog kanet, ez-po va nahet dre deir gwech ».
35 Ha Pèr dezañ :
— « Ha goude ma rankfen mervel ganit, nann, ne nahin ket ahanout ! »
Hag an oll ziskibien a lavaras kemend-all.
36 Neuze e teujont, Jezuz ganto, en eun domani anvet Jetsemani hag e lavaras Jezuz dezo !
— « Chomit amañ, e-keid ha ma ’z in pelloh da bedi ».
37 Kas a reas gantañ Pèr, Jakez ha Yann, hag e krogas ennañ tristidigez hag anken. 38 Lavared a reas dezo :
— « Doaniet da vervel eo va ene, chomit amañ ha beillit ganin ».
39 Hag eet eun tammig pelloh, e kouezas, e benn pleget beteg an douar o pedi, hag e lavare :
— « Va Zad, mar d-eo posubl, ra ’z aio ar halirad-mañ e-biou din. Koulskoude, n’eo ket evel ma fell din, med evel ma fell dit ».
40 Dond a ra war-zu e ziskibien hag e kav anezo kousket. Lavared a reas da Bèr :
41 — « Evel-se n’ho-peus ket gellet beilla eun eurvez ganin ? Beillit ha pedit, kuit da goueza e tentadur. Prim eo ar spered, ar horv a-vad a zo gwan ».
42 Neuze ez eas da bedi evid an eilved gwech :
— « Va zad, emezañ, ma ne hell ket ar halirad-mañ mond e-biou din, heb beza evet ganin, da volontez bezet greet ».
43 O veza deuet en-dro beteg enno, e kav anezo adarre kousket, rag pounner ’oa deuet da veza o daoulagad.
44 O lezel a reas hag ez eas endro da bedi evid an trede gwech, o lavared c’hoaz ar memez komzou. 45 Dond a reas neuze a-nevez war-zu e ziskibien hag e lavaras dezo :
— « Kouskit bremañ ha diskuizit ! Deuet eo an eur ma vo lakeet Mab an dén etre daouarn ar beherien… 46 Savit ! Deom ! Setu m’ema tost an hini am gwerz ».
47 O kaozeal edo c’hoaz pa erruaz Judaz, unan euz an Daouzeg, ha di heul eur vandennad vad a dud, klezeier ha bizier ganto, kaset gand Priñsed ar Veleien ha Pennou-Braz ar bobl.
— « An hini a bokin dezañ, hennez eo, pakit krog ennañ ! »
48 Lavaret e-noa an trubard dezo :
— « An hini a bokin dezañ, hennez eo, pakit krog ennañ ! »
49 Ha kerkent ez eas war-zu Jezuz hag e lavaras :
— « Salud ! Rabbi ».
Hag e roas eur pok dezañ. 50 Jezuz a lavaras dezañ :
— « Va mignon, gra da labour ».
Neuze e teujont hag e lakejont o daouarn war Jezuz hag e kemerjont krog ennañ.
51 Unan euz ar re a oa gand Jezuz a astennas e zorn da denna e gleze. Skei a reas war zervicher ar Beleg-Braz ha troha dezañ e skouarn.
52 Neuze e lavaras Jezuz dezañ :
— « Laka da gleze en e blas, rag ar re a hoari gand ar hleze, a varvo dre ar hleze.
53 Kavoud a ra dit ne hellfen ket goulenn sikour digand va Zad, hag e tigasfe din dioustu ouspenn daouzeg strollad êlez ? 54 Med penaoz e teufe neuze da wir ar skrituriou hag a lavar e tle beza kont evel-se ».
55 D’ar mare-ze e lavaras Jezuz d’ar bobl :
— « Deuet oh evel d’eul laer, gand klezeier ha bizier, d’am ’faka… Bemdez e vezen en templ, azezet, o kelenn, ha n’ho-peus ket va ’faket. 56 Med c’hoarvezet eo kement-se evid ma vo sevenet skridou ar brofeted. Neuze an oll ziskibien e zilezas hag a dehas kuit.
57 Ar re o-doa paket krog e Jezuz a gasas anezañ ganto da di Kaifaz, ar Beteg-Braz, el leh m’oa bodet Skribed ha Pennou-Braz ar bobl.
58 Pèr a yee d’e heul euz a betl, beteg porz ar Beteg-Braz. Antreal a reas da azeza e-touez ar zervicherien, evid gweled peseurt fin a vefe d’an abadenn.
59 Koulskoude, Priñsed ar Veleien hag ar Huzul-Meur en e béz a glaske eur falz-testeni bennag a-eneb Jezuz, evid kaoud abeg d’e lakaad d’ar maro.
60 Ne gavjont ket, daoust ma oa deuet meur a dest faoz.
61 A-benn ar fin e teuas daou hag a lavaras :
— « An dén-ze e-neus diskleriet ; « Me a hell diskar an templ hag e zevel e tri devez ».
62 Sevel a reas ar Beleg-Braz en e-zav hag e lavaras da Jezuz :
— « Ne respontez netra d’eur seurt testeni a zoug ar re-ze a-eneb dit ? »
63 Jezuz ne lavare grik. Ar Beleg-Braz a lavaras dezañ :
— « Da aspedi a ran, en ano an Doue beo, da lavared deom ha bez’ ez out ar Mesiaz, Mab Doue ?
64 Jezuz a respontas :
« Henn lavaret az-peus. Ouspenn, me ’lavar deoh, hiviziken e weloh Mab an dén, azezet en tu dehou d’an Oll-Halloudeg, hag o tond war goabrennou an neñv ».
65 Neuze e rogas ar Beleg-Braz e zillad [65], en eur lavared :
— « Blasfemet e-neus ! Petra ’zoñjit ? »
66 Hag int-i da respont :
— « Meritoud a ra ar maro ! »
67 Neuze e tufont outañ war e vizaj ha lod a sko gantañ. 68 Lod all a ro dezañ kravanajou en eur lavared :
— « C’hoari da brofet, Mesiaz ! Piou eo an hini e-neus skoet ganit ? »
69 Hogen, Pèr a oa azezet er-mêz e-barz ar porz hag e tosteas outañ eur valez en eur lavared :
— « Te ive a oa gand Jezuz ar Galilean. »
70 Med nah a reas dirag an oll en eur lavared :
— « N’ouzon ket petra ’fell dit lavared ».
71 O veza m’edo o vond war-zu an nor, eur valez all her gwelas : hag e lavaras d’ar re a oa war al leh :
— « Hemañ a oa gand Jezuz an Nazarean ».
72 Hag adarre e nahas en eur doui :
— « Ne anavezan ket an dén-ze ».
73 Prestig goude, e tosteas ar re a oa eno, hag e lavarjont da Bèr :
— « Difazi eo ! Te ive a zo euz an dud-se. Diouz da zoare komz eo sklêr ».
74 Neuze eh en em ro da vallozi ha da doui : « Ne anavezan ket an dén-ze ».
Raklal e kan ar hillog, 75 ha Pèr a zeu da zoñj dezañ er pez e-noa lavarel Jezuz :
« A-raog ma kano ar hillog, ez-po va nahel dre deir gwech ».
Mond a reas Pèr er-mêz hag e skuillas daelou c’hwero.
1 Deuet ar mintin, Priñsed ar Veleien ha Pennou-Braz ar bobl a zalhas kuzul a-eneb da Jezuz, evid e lakaad d’ar maro. 2 E liamma ’rejont hag e gas ganto evid e lakaad etre daouarn Pilat ar gouarnour [66].
3 Neuze, Judaz, an hini e-noa e werzet, a zavas keuz gantañ hag a rentas an tregont pez arhant da Briñsed ar Veleien ha da Bennou-Braz ar bobl, 4 en eur lavared :
— « Pehet am-eus o werza eur gwad didamall ! » Int-i a lavaras :
— « Petra ’ra an dra-ze deom ? An dra-ze a zell ouzit ! »
5 Stlepel a reas ar peziou arhant e diabarz an templ ha mond kuit, hag ez eas d’en em grouga.
6 Hogen, goude beza dastumet ar peziou arhant e lavaras Priñsed ar Veleien :
— « Ne heller ket o lakaad e teñzor an templ pegwir ez int priz ar gwad. 7 Ha goude beza dalhet kuzul e prenjont gànd an arhant-se park eur poder, da ober anezañ eur vered evid an diavêzidi. 8 Setu perag, beteg-henn, eo bet anvet ar park-se park ar gwad. 9 Evel-se e oe sevenet komzou Jeremiaz :
« Hag e kemerjont an tregont pez arhant,
« ar priz o-doa, bugale Israël,
« divizet paea evitañ.
10 « Hag e rojont anezo, evid park eur poder,
« hervez m’e-noa gourhemennet an Aotrou ».
11 Kaset e oe Jezuz dirag ar gouarnour. Hemañ a houlennas outañ :
— « Ha bez’ ez out-te roue ar Juzevien ? »
12 Jezuz a respontas :
— « Henn lavaret az-peus ».
Med ne respontas netra d’an tamallou greet dezañ gand Priñsed ar Veleien ha Pennou-Braz ar bobl. 13 Neuze e lavaras Pilat dezañ :
— Ne glevez ket kement a lavaront a-eneb dit ? »
14 Med ne respontas mui war boent e-béd, ken na oe souezet braz ar gouarnour.
15 Da geñver pep gouel, edo ar hiz gand ar gouarnour da rei, war houlenn ar bobl, e ’frankiz d’eur prizoniad, d’an hini a garent.
16 Hogen bez’ e oa d’ar mare eur prizoniad brudet, Barabbaz e ano.
17 Pa oe bodet an dud e lavaras Pilat dezo :
— « Pehini euz an daou-mañ a garfeh e ve roet dezañ e ’frankiz ? »
18 Rag gouzoud a ree e oa dre warizi oa bet gwerzet. 19 En-dra m’edo Pilat el lezvarn e kasas e wrég dezañ eun dén, da lavared :
— « Arabad eo e vefe tra pe dra etrezout hag an dén just-se, rag hirio em-eus bet kalz poan spered, en eun huñvre, ablamour dezañ ».
20 Priñsed ar Veleien ha Pennou-Braz ar bobl a boulzas an dud da houlenn Barabbaz ha da gas Jezuz d’ar maro. 21 Ar gôuarnour a lavaras dezo :
— « Pehini eta, euz an daou-mañ, a ’fell deoh e rofen dezañ e ’frankiz ? » Hag e lavarjont :
— « Barabbaz ! »
22 Ha Pilat dezo :
— « Ha petra ’rin ’ta euz Jezuz anvet ar Mesiaz ? » An oll neuze da lavared :
— « Ouz ar groaz ! »
Ha Pilat adarre :
23 — « Peseurt droug e-neus greet ?» Hag e youhent c’hoaz krenfoh :
— « Ouz ar groaz ! »
24 Pilat o weled e kolle e amzer hag e kreske kentoh an trouz, a gemeras dour da walhi e zaouarn, dirag an dud, en eur lavared :
— « Direbech on, euz maro an dén-ze ! Deoh da weled ! »
25 Ar bobl a-unan da lavared :
— « Ra gouezo e wad warnom ha war or bugale ! »
26 Neuze e lezas ganto Barabbaz, hag e lakeas skourjeza Jezuz, hag-e roas anezañ evid beza staget ouz ar groaz.
27 Neuze soudarded ar gouarnour a gasas Jezuz ganto en ti-lezvarn, hag en-dro dezañ ar gompagnunez en he féz.
28 Diwiska ’rejont anezañ ha taoler warnañ eur vantell ruz-moug. 29 Blansona ’rejont eur gurunenn spern hag he lakaad war e benn hag eur vaz korz en e zorn dehou. Daou-lina ’rejont dirazañ, en eur lavared dre hoapèrèz :
— « Salud, roue ar Juzevien ! »
30 Hag en eur dufa outañ, e kemerent ar vaz korz da skei war e benn.
31 Goude beza greet goap anezañ, e tennont diwarnañ e vantell, e wiskont dezañ en-dro e zillad, hag e kasont anezañ ganto da veza staget ouz ar groaz.
32 En eur vond er-mêz, e kavjont eun dén euz kêr Siren, Simon e ano. Urz a rojont dezañ da zougenn kroaz Jezuz.
33 Digouezet el leh anvet Golgota, da lavared eo leh ar hlopenn, 34 e rojont dezañ da eva gwin mesket gand bestl [67]. Jezuz a danvas, med ne ’fellas ket dezañ eva.
35 P’o-doa e staget ouz ar groaz, e lodennjont e zillad kenetrezo, hag e tennjont anezo d’ar zort. 36 Hag ez edont eno azezet, evid e ziwall. 37 A-uz d’e benn o-doa laket eur skritell merket warni perag e oe kondaonet, skrivet evel-henn : « Jezuz eo hemañ, roue ar Juzevien ».
38 Daou laer a zo staget ouz ar groaz war eun dro gantañ, unan a zehou, egile a-gleiz.
39 An dremenidi a zismegañse anezañ en eur heja o ’fenn 40 hag o lavared :
— « Te hag a ziskar an templ hag a laka anezañ en e-zav e tri devez, en em zavete da unan mar d-out Mab Doue ha diskenn euz ar groaz ».
41 En hevelep doare, e lavare Priñsed ar Veleien, ar Skribed, Pennou-Braz ar bobl :
— 42 « Saveteet e-neus re all ha n’hell ket en em zavetei e-unan. Roue Israël eo. Dezañ bremañ diskenn diwar e groaz hag e kredim ennañ. 43 War Zoue e-neus kontet. Ra zeuio Doue bremañ d’henn délivra m’e-neus karantez evitañ, rag lavaret e-neus : « Mab Doue on ! »
44 En hevelep doare, al laeron ive, staget ouz ar groaz eveldañ, a oe ken dimegañsuz en e geñver.
45 Azaleg kreisteiz beteg teir eur, e oe goloet ar vro a-béz gand teñvalijenn. 46 War-dro an eur-ze e lez Jezuz eur griadenn :
— « Eli ! Eli ! lama sabaktani », da lavared eo : « Va Doue ! Va Doue ! Perag beza va dilezet ? »
47 Ouz e glevéd, e lavare lod euz an dud a oa war al leh :
— « Setu ema o helver Eliaz ».
48 Raktal e redas unan anezo da gemer eun tamm spoue. E garga ’reas a winègr hag e lakaad e bég eur vaz korz da rei dezañ da eva. 49 Ar re all a lavare :
— « Lez ’ta ! ha gwelom ha dond a raio Eli d’e zavetei ! »
50 Med Jezuz, goude beza lezet adarre eur griadenn vraz a rentas e spered.
51 Neuze e rogas gouel an templ e daou, euz an neh d’an traon, an douar a grenas, ar rehier a ’faoutas, 52 ar beziou a zigoras, meur a zant eet da anaon a zavas da veo.
53 Deuet er-mêz euz o beziou, goude adsao Jezuz da veo, e teùjont er gêr zantel, hag eh en em ziskouezjont da veur a zen.
54 An ofiser roman hag ar re a oa gantañ o tiwall Jezuz, pa weljont ar hrén-douar hag ar pez e dremene, a grogas spont enno hag a lavaras :
— « E gwirionez, Mab Doue ’oa hemañ ! »
55 Bez’ e oa eno ive meur a vaouez o selled euz a-bell. Deuet e oant d’e heul azaleg Bro-Halilea hag ez edont ouz e zervicha.
56 En o-zouez edo Mari-Madalen, Mari, mamm Jakez ha Jozef, ha mamm mibien Zebede.
57 Deuet an abardaez, e teuas eun dén pinvidig euz Arimati, anvet Jozef, en ive diskibl da Jezuz.
58 Mond a reas da gavoud Pilat da houlenn korv Jezuz. Pilat a roas urz d’her rei dezañ.
59 Jozef a gemeras ar horv hag her gronnas en eul linser nêt. 60 Lakaad a reas anezañ en eur béz nevez flamm, e-noa greet toulla evitañ e-unan, er roh. Ruill a reas eur mên braz da stanka ar béz hag ez eas kuit.
61 Hogen, Mari-Madalen a oa eno hag ar Vari all, azezet dirag ar béz.
62 Antronoz hag a oa eun deiz sabat, eh en em vodas e ti Pilat Priñsed ar Veleien hag ar Skribed.
63 — « Aotrou, emezo dezañ, deuet eo deom ar zoñj e-neus lavaret an toueller-ze, pa oa c’hoaz beo : « Goude tri devez eh adsavin da veo ». 64 Ro urz eta ma vo diwallet ar béz beteg an trede devez, gand aori na zeufe e ziskibien d’e gas ganto, ha da lavared d’ar bobl : « Savet eo a-douez ar re varo », hag an touellèrèz-se a vefe gwasoh eged ar henta ».
65 Pilat a lavaras :
— « Gwarded ho-peus, it ha lakit diwall ar béz evel ma karoh ».
66 Mond a rejont da lakaad ar béz e savete en eur ziella ar mên ha lakaad gwardou.
1 Goude ar zabat, kerkent ha goulou-deiz, d’an deiz kenta euz ar zizun, e teuas Mari-Madalen, hag ar Vari all, da weled ar béz.
2 Ha setu ma oe eur hrén-douar braz. Eun êl d’an Aotrou, diskennet euz an neñv, a zeuas da ruill ar mên ha da azeza warnañ.
3 Eun doare luhedenn e-noa, hag e wiskamañt a oa gwenn evel an erh. 4 Ouz e weled, ar gwardou a grogas spont enno hag a zeuas da veza evel maro.
5 An êl, o komz ouz ar merhed, a lavaras :
— « N’ho pet ket aon. Gouzoud a ran e klaskit Jezuz bet staget ouz ar groaz.
6 N’ema ket amañ ; savêt eo a varo da veo, evel m’e-noa lavaret. Deuit da weled al leh m’eo bet astennet an Aotrou. 7 Hag hastit buan da vond da lavared d’e ziskibien eo savet a-douez ar re varo. Mond a ra en ho-raog da Vro-Halilea. Eno e weloh anezañ. Setu ar pez am-boa da lavared deoh ».
8 Kerkent e teujont er-mêz euz ar béz. Aon ha levenez o-doa, hag ez ejont d’ar réd da gas ar helou d’an diskibien.
9 Ha setu ma teuas Jezuz en arbenn dezo ha ma lavaras :
— « Salud deoh ! »
Tostaad a rejont ha pokad d’e dreid en eur stoui dirazañ. 10 Neuze e lavaras Jezuz dezo :
— « N’ho pet ket aon. It da lavared d’am breudeur mond da Vro-Halilea. Eno eo e welint ahanon ».
11 E-keid ha m’edont en hent, setu ma teuas gwarded e kêr da gemenn d’ar veleien kement a oa c’hoarvezet. 12 Ar re-mañ, goude beza en em vodet gand Pennou-Braz ar bobl, ha greet kuzul kenetrezo, a roas d’ar gwarded eur yalhad vad a arhant, 13 en eur lavared dezo :
— « C’hwi ’lavaro kement-mañ : « E ziskibien a zo deuet e-pad an noz, hag o-deus laeret e gorv e-pad m’edom kousket ». 14 Ha ma teu ar gouarnour da houzoud, ni eo a raio dezañ terri warnañ hag a viro na vefeh tregaset ».
15 Kemer a rejont an arhant hag ober hervez ar pez a oa bet lavaret dezo. Ar gont-se he-deus redet e-touez ar Juzevien beteg bremañ.
16 An unneg diskibl a yeas da Vro-Halilea, beteg ar menez merket dezo gand Jezuz.
17 Ouz e weled e stoujont dirazañ. Koulskoude, lod a jomas diskrédig. 18 Jezuz a dosteas outo hag a lavaras dezo :
— « Pep galloud a zo bet roet din en neñv ha waran douar. 19 It eta ! An oll boblou, grit anezo diskibien din. Roit dezo ar vadeziant, en ano an Tad ar Mab hag ar Spered-Santel. 20 Deskit dezo mired kement am-eus gourhemennet deoh, ha setu emaon ganeoh a-héd an oll deiziou, beteg fin ar béd ».
1 An avieler e-neus rannet lignez Jezuz e teir lodenn a bevarzeg strollad, dre ma talvez pevarzcg teir lizerenn ano David skrivet en hebreeg. Ha Jezuz a zo Mab da Zavid.
2 Herodez, anvet ar « Meur », a zo bet Impalaer, euz ar bloaz 37 beteg ar bloaz 4 a-raog Jezuz-Krist. Kontet eo bet fall ar bloaveziou kenta euz on doare da niveri ar bloaveziou. Ar Vajed ne oant ket rouaned, med tud desket braz.
3 Amañ eo e krog da vad Aviel or Zal ver Jezuz-Krist, (Mark 1,1), gand e Vadeziant hag embannidigez ar Helou Mad : « Rouantèlèz Doue a zo tost ». Aviel ha Kelou Mad a lavar ar memez tra.
4 Ar Farizianed, gand lorh, a ziskoueze e heulient penn-da-benn al Lezenn. Ar Saduseaned a oa, dreist-oll, tud e karg, muioh darbaret gand o interest o-unan, eged gand ar bedenn.
5 Ar « justis » en daou Destamañt eo kemend a zo a-du gand bolontez Doue. Beza « just » a zo beza santel.
6 A-veh eet kuit euz traonienn ar Jôrdan, e vezer en eul leh gouezanvet « Goueleh Bro-Juda ».
7 An avieler e-neus dastumet er pennadou 5, 6 ha 7 hag a zo enno, evel ma lavarfed, al Lezenn Nevez, ar gelennadurez dre vraz roet gand Jezuz en e brezegennou. Ar « Menez » amañ a zigas da zoñj euz « Menez Sinai ».
8 Houmañ eo an « Eürusted » dreist pep hini : ar re a zo izel-a-galon eo ar re a zo prest da vond e Rouantèlèz Doue.
9 Al « Lezenn hag ar Brofeted », da lavared eo an Testament-koz en e béz.
10 Serh : « concubine » e galleg.
11 « En deiz-se » : deiz ar varn.
12 An dud-lor a veze dispartiet diouz an dud all. Evid distrei en o-zouez en-dro, e veze réd dezo kaoud eun testeni digand ar veleien hag ober da Zoue eun donezon.
13 « Mab an Dén » : an ano-ze a veze roet gand ar Juzevien d’an hini a hortozent hag a vefe kaset gand Doue da varn ar béd, ha da ziazeza da vad e Rouantèlèz da fin an amzeriou.
14 Lenn Jenezared (21 km war 12) a zigouez warni a-wechou gwall daoliou avel, dreist-oll pa c’hwéz euz an hanter-noz.
15 « E gêr », da lavared eo « Kafarnaom », el leh m’edo o chom (4, 13).
16 « Maze » : eur publikan eta (anvet Levi gand Sant Lukaz). Ar bublikaned a oa karget da zastum an taillou. Alïez e vezent digoustians ha gwelet fall gand ar bobl.
17 An dud « just » : ya, war o meno.
18 Evel-se, kelennadurez nevez Jezuz a houlenn kalonou nevezet.
19 Neuze edo ar hiz, evel m’ema atao e broiou ’zo euz an Afrik, evid dougenn kañv, da zeni ha d’ober trouz.
20 « Kelou Mad ar Rouantèlèz » : setti petra eo an Aviel. « Rouantèlèz Doue a zo tost », n’eus netra all en Aviel. Dre Jezuz eo e teu « Rouantèlèz Doue ».
21 « Ar Greduz » : da lavared eo e oa unan euz ar Juzevien-ze hag a glaske rei ar frankiz d’o Bro.
22 « Sodom ha Gomor » : diou gêr goz e kreisteiz ar Mor-Maro, hag a oa bet kaset da goll gand Doue en abeg d’ar vuez fall a rened enno.
23 War doenn blad an liez (terrasse) en em vode an dud alïez evid marvalllad.
24 Ar re-ze eo ar merkou roet gand ar Profet Izaiaz (35,5) (61,1) euz donedigez Rouantèlèz Doue.
25 Yann-Vadezour eo ar « spég » etre an amzeriou koz hag an amzeriou nevez, a zo digoret gand Mab an Dén d’ar fe oll a Iaka o ’foan da vond e-barz.
26 Korozain, Betsaida, Kafarnaom : kêriou war lez lenn Jenezared. Tir ha Sidon, daou borz-mor war ar Mor-Kreizdouar, er vro bayan, en hanter-noz d’ar Palestin.
27 Difennet e oa labourad deiz ar zabat ; war an disterra labouriou zokén, hervez ar Farizianed ; ne helle digarez e-béd terri al Lezenn-se.
28 Pehi a-eneb ar Spered-Santel a zo serri an ene da zonezon Doue, hag ouz Doue e-unan, da viken.
29 « E vreudeur » : da lavared eo e gendirvi, evel m’ema ar hiz gand ar Juzevien. Ha gand an Arabed, hirio c’hoaz, ema kont evel-se.
30 E-doug ar wech, e broiou ar Zao-Heol, ne veze greet ar gelennadurez nemed dre ar pez a zache an evez : krenn-lavariou, divinadennou, parabo-lennou… Jezuz a ra evel-se ive evid displega Mister Rouantèlèz Doue. Amañ, e-neus an avieler dastumet a-nevez en eur brezegenn ar re bouezusa euz parabolennou Jezuz.
31 Doue, evel-just, ne zigas ket dallentez d’an dud. Anaoud a ra pep tra, ha dizelei a ra ar pez a zo da zigouezoud… Sklêr a-walh eo ar parabolennou d’an neb a glask o hompren.
32 Kalz a gréd ema amañ sinatur an avieler deuet e-unan da veza « diskibl Rouantèlèz Doue ».
33 « Herodez an Tetrark », mab da Herodez ar Meur hag a zigemeras ar Vajed. Pep Tetrark a oa mestr, en ano Rom, war ar bederved lodenn euz ar Palestin. Hemañ a oa mestr war Vro-Halilea. An tad a oa eun dén kriz. Ar mab eun dén hag a gare ar plijadureziou.
34 Amañ e santer dija ez eus merieg gand an avieler euz Sakramañt an Aoter.
35 « D’ar bederved beilladenn » : Ar Juzevien a ranne an deiz e daouzeg eur, hag an noz e peder beilladenn. Emaom amañ, eta, e fin an nozvez.
36 Bro Tir ha Sidon, en Hanter-noz d’ar Palestin, a oa eur vro bayan, hag an Aviel ne dlee beza roet da anaoud d’ar bayaned, nemed goude Pask.
37 Bez e heller anaoud an amzer a raio. Êz e vez ive gouzoud peur e vez an nevez-amzer o tond dre an natur. Evel-se ive, merkou a zo hag a ziskouez eo tost Rouantèlèz Doue.
38 Diwar neuze, tonkadur Jezuz a gemer eur plég. Nahet gand Pennou-Braz ar bobl ha gand ar bobl he-unan, e tro Jezuz ouz e ziskibien hag e ro da anaoud e Basion.
39 « Ar hig hag ar gwad », da lavared eo kemend a zell ouz ar béd-mañ, laket keñver-ha-keñver gand ar pez a zell ouz ar pez a zeu euz Doue.
40 Azaleg an Dasorhidigez ha beteg fin an amzeriou e vo gwelet o sevel a nebeudou Rouantèlèz Doue. « Ho Rouantèlèz deuet deom » a lavarom er Bâter.
41 « Moizez hag Eliaz » : al Lezenn hag ar Brofeted.
42 Géd a oa da Eliaz e-touez ar Juzevien evid renka pep tra a-raog ma teufe Mab an dén. Jezuz a ziskouez amañ penaoz eo deuet Yann Vadezour evel eun eil Eliaz.
43 « Loarieg » da lavaredeo « epileptique ». Kalz a glenvejou misteriuz evel-se a veze laket war gont an droug-spered.
44 Mab Doue, evel-just, n’e-neus ket a dalllou da baea d’e Dad.
45 Amañ eur werzenn ha n’ema ket er gwella skridou. An dra-mañ a hoarvez beb an amzer.
46 Deg mil talant a dale war-dro tri-ugent milion a luriou aour. Kant diner a-veh kant lur aour.
47 « D’an drede eur » : Daouzeg eur a oa en eun devez. Eurvez genta an deiz a oa 6 eur diouz on eur-ni (eur an heol).
48 Eur halirad a boaniou.
49 Menez an Olived a zo just a-zioh Jeruzalem, e tu ar Zao-Heol. Dre eno e tremene hent ar berhirined hag ar hiz a yoa da zond euz Jeruzalem d’o diambroug.
50 An eil mab, amañ, eo ar Farizianed. War o meno e sentent ouz Doue, ha padal ne reont nemed dizenti.
51 Eun tour a veze savet da helloud ober géd a-eneb al laeron.
52 Ar re-mañ ’oa ar Pennou-Braz ha renerien speredel ar bobl. Dezo, da genta, eo e oa da zigemer Rouantèlèz Doue.
53 Tud e servich Herodez, a-du eta gand ar Romaned.
54 « Ar Zaduseaned », gwasa enebourien Jezuz, o veza ma oant tud e karg (Beteien-Vraz, dreist-oll) hag aon dezo da goll o’ flas.
55 « Lezet e vo ganeoh ho ti goullo » : Doue en em denno euz an Templ, el leh m’edo o chom e-kreiz ar bobl.
56 Amañ, a-nevez, e-neus an avieler dastumet meur a boent euz kelennadurez Jezuz e sell ouz fin ar béd ha dismantr Jeruzalem. N’eo houmañ nemed eur skeudenn euz e-bén. A-wechou e komz anezo o-diou mesk-ha-mesk.
57 N’eo an darvoudou-mân nemed skeudennou da ziskouez pegen dreist-ordinal e vo donedigez Raouantèlèz Doue. Eur Rouantèlèz hag a zo dija en hent (gweled uhelloh, 36) evel ma tigouez an nevez-amzer en eun doare misteriuz.
58 Ar hiz a oa d’ober an eureujou en noz. Ar plahed yaouank gand ar plah-nevez a yea da ziambroug ar gwaz-nevez.
59 Eun talant a boueze war-dro tri-ugent lur, pe aour pe arhant.
60 « Lod a laka « bouhed » e-leh « givri ».
61 « Tregont pez arhant » : priz eur sklavour.
62 Abaoe meur a gantved, ne ree ar Juzevienn euz daou houel nemed unan : Gouel ganedigeziou kenta an tropell, ha gwiniz-heiz kenta an eost. — D’an abardaez kenta a veze lazet an Oan-Pask, hag e-pad eiz devez e veze debret bara dihoell.
63 An Emgleo kenta a oa bet siellet e gwad ar « viktimou » kinniget e sakrifis gand Moizez. An Emgleo Nevez a zo siellet e gwad Jezuz.
64 « Jetsemani » : e traon Menez an Olived goude beza treuzet traonienn ar Sedron en eur zond euz Jeruzalem.
Attention, vous utilisez un navigateur peu sûr !